Kuttingen

Plaats
Buurtschap
Gulpen-Wittem
Heuvelland
Limburg

kuttingen_richtingbord_kopie.jpg

In de toeristisch aantrekkelijke gem. Gulpen-Wittem hebben gek genoeg de meeste buurtschappen, in tegenstelling tot bij buur Eijsden-Margraten, geen plaatsnaambordjes. Alleen piepkleine richtingbordjes in de omgeving. Ook Kuttingen moet het daarmee doen.

In de toeristisch aantrekkelijke gem. Gulpen-Wittem hebben gek genoeg de meeste buurtschappen, in tegenstelling tot bij buur Eijsden-Margraten, geen plaatsnaambordjes. Alleen piepkleine richtingbordjes in de omgeving. Ook Kuttingen moet het daarmee doen.

Kuttingen

Terug naar boven

Status

- Kuttingen is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Gulpen-Wittem. T/m 1998 gemeente Wittem.

- De buurtschap Kuttingen valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Epen.

- De buurtschap Kuttingen heeft geen plaatsnaamborden. Slechts een klein richtingbordje in de omgeving verwijst naar de buurtschap (zie de afbeelding).

- Z van de buurtschap ligt een handvol huizen aan de Belgische grens (aan de weg ’t Veld), die tot ca. 2000 op kaarten als aparte buurtschap Klein-Kuttingen stond vermeld. Rond dat jaar is deze plaatsnaam van de kaarten verdwenen, terwijl de bebouwing er nog gewoon is, en daarmee de buurtschap dus ook, lijkt ons. Maar wellicht is deze naam 'buiten gebruik geraakt' (wat vaker gebeurt bij plaatsnamen in de loop der jaren) en is hij daarom legitiem van de kaarten verdwenen.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Kuttinge, Köttinge.

Oudere vermeldingen
1323 Cottingen, 1838-1857 Kuttingen.

Naamsverklaring
Betekent ‘bij de lieden van de persoon Cotto’.(1)

Terug naar boven

Ligging

- De buurtschap Kuttingen ligt ZO van het dorp Epen, rond de wegen Kuttingerweg (het Z gedeelte van deze weg) en 't Veld. Bijzonder is dat de voorkant/ingang van Hoeve De Eik ('t Veld 2) aan de Belgische kant is gesitueerd (Rue de Beusdael). De buurtschap ligt verder NW van de Belgische plaats Sippenaeken, ONO van de Belgische plaats Teuven, OZO van het dorp Slenaken en ZW van het dorp Vijlen.

- Als men Klein-Kuttingen nog als buurtschap beschouwt, is dat de zuidelijkste buurtschap (en dus plaats(naam)) van Nederland. Enkele honderden meters noordelijker gelegen (‘streekbreed’ gezien) liggen de buurtschappen Kuttingen, Cottessen, Terziet, Ulvend en Wolfhaag. Het zuidelijkste dorp van Nederland is Mesch, de zuidelijkste stad van Nederland is Maastricht.

- Inwoner Fred Brauers stelt dat de buurtschap op een plek ligt waar de sneeuw, als die valt, het eerst en het langst blijft liggen. “Dan is het hier net één grote kerstkaart.”

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap 10 huizen met 60 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap nog altijd ca. 10 huizen (waarvan 7 in Kuttingen en 4 in Klein-Kuttingen) en een handvol verblijfsaccommodaties, met ca. 25 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap is samen met buur-buurtschap Terziet in 1993 benoemd tot beschermd dorpsgezicht (de procedure tot aanwijziging is in 1987 gestart, de benoeming heeft in 1993 plaatsgevonden). Een citaat uit deze 'aanwijzing': "Het gehucht is ten oosten van Terziet gelegen, op een heuvelrug tussen het Geuldal en het dal van de Terzieterbeek. De hoge ligging doet vermoeden dat Kuttingen van latere oorsprong is dan het laaggelegen Terziet, maar bronnen omtrent de ontstaansgeschiedenis ontbreken. Het gehucht bestaat uit een aantal aan weerszijden van de weg los gegroepeerde boerderijen. Vergelijking van de huidige situatie met de kadastrale minuut (circa 1830), laat zien dat de bebouwing aan de noordzijde van de weg belangrijke afwijkingen vertoont. Wellicht als gevolg van een brand is de oorspronkelijke bebouwing grotendeels verdwenen en moet de thans aanwezige bebouwing in de loop van de 19e eeuw zijn ontstaan. De op de kadastrale minuut aangegeven boerderij aan de zuidzijde van de weg, die afgaande op het in een bovendorpel uitgesneden jaartal uit 1707 dateert, is nog wel aanwezig.

De relatie met het omringende landschap, dat bestaat uit grasland en boomgaarden, is zeer waardevol: door de hoge ligging is vooral aan de noordzijde over grote afstand vrij uitzicht over het Geuldal aanwezig. Het wegprofiel, met de nog aanwezige halfverharding en aan de zuidkant onder de hoge berm een molgoot, is waardevol te noemen. Opmerkelijk zijn de nog veelvuldig aanwezige erfscheidingen door middel van meidoornhagen. Het bebouwingsbeeld in Kuttingen is laat 19e- en vroeg 20e-eeuws. Met uitzondering van het eerder genoemde vakwerkpand is de overige bebouwing hoofdzakelijk uit baksteen opgetrokken, in een bouwlaag met een kap. De lage betonnen stal aan de noordzijde van de weg vormt daarbij een storend element. Evenals bij Terziet is de omgrenzing van het dorpsgezicht aan de zuid-, west- en noordzijde op enige afstand van de bebouwing getrokken, ter aanduiding van de waardevolle relatie met het omringende land-schap. Aan de oostzijde van het dorpsgezicht wordt de grens gevormd door de Kuttingerweg."

- De buurtschap Kuttingen heeft 5 rijksmonumenten. Het betreft allemaal vakwerkhuizen, en wel op Kuttingerweg 2a, 5, 6 en 7, en 't Veld 1a.

- Wegkruisen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Wandelroute vanuit buurtschap Camerig door buurtschap Kuttingen.

- Ook deze rondwandeling vanuit Epen (7 km) komt door deze buurtschap. Onderweg kom je o.a. maar liefst ca. 30 wegkruisen tegen (die op de pagina onder de link allemaal staan afgebeeld).

- Bij grenspaal 12, op het zuidelijkste puntje van Nederland, staat een imposante eik. Als je goed kijkt zie je de grenspaal onder aan de stam staan. Aan de Belgische kant staat een bankje om even uit te rusten.

Terug naar boven

Trivia

- De buurtschap genoot even landelijke bekendheid als ‘eindpunt’ in seizoen 2003-2004 van het televisieprogramma 'Man bijt hond', waarbij men door het hele land trekt en willekeurige mensen thuis interviewt. De serie is altijd genoemd naar een plaats - doorgaans een kleine onbekende plaats of eentje met een aparte naam - in het hoge noorden en een soortgelijk plaatsje in het verre zuiden. Seizoen 2003-2004 heette 'Van Cocksdorp naar Kuttingen'. - Interview met inwoners n.a.v. de aankomst van het programma in de buurtschap. - 2e interview met inwoners n.a.v. de aankomst van het programma in de buurtschap.

Reactie toevoegen