Kleinste dorp van Nederland

Persingen plaatsnaambord [640x480].jpg

Persingen is een van de plaatsen in de categorie 'kleinste dorp van Nederland'

Persingen is een van de plaatsen in de categorie 'kleinste dorp van Nederland'

Er is niet één 'kleinste dorp van Nederland'. Er zijn veel plaatsen die tot de categorie 'kleinste dorpen van Nederland' behoren. Hieronder een greep hieruit van in dit kader enkele bekende en minder bekende gevallen:

- Het dorpje Persingen (GL) wordt uit toeristisch oogpunt geprofileerd als 'kleinste dorp van Nederland'. Vroeger was het groter, maar door overstromingen begin 19e eeuw is er nu niet meer van over dan de kerk en een handvol huizen en boerderijen. In de dorpskern dan. Het totale dorpsgebied van Persingen (d.w.z. de postale woonplaats, voor de postadressen, het postcodegebied Persingen dus) omvat ca. 35 huizen, omdat daar naast enkele nabijgelegen panden ook de buurtschap Wercheren nog onder valt. Maar er zijn meer dorpjes die aanspraak - kunnen - maken op deze titel:

- Ook 't Woudt (ZH) omvat slechts een kerk met daarbij een handvol panden en wordt evenals Persingen uit toeristisch oogpunt expliciet als 'kleinste dorp van Nederland' geprofileerd.

- Fransum (GR) omvat eveneens slechts een kerk en enkele boerderijen.

- Ook Schokland (FL), sinds kort een formele woonplaats, omvat slechts een handvol panden.

- De bebouwde kom van Saaxumhuizen (GR) telt 12 huizen plus het kerkje. Het hele dorpsgebied heeft ca. 25 huizen.

- Als je niet het aantal huizen maar het aantal inwoners als criterium neemt, is het dorpje Ruigoord (NH) het kleinste dorp van Nederland. Sinds begin 21e eeuw mag daar namelijk, i.v.m. geluidsoverlast van de naburige Amsterdamse havens, niet meer gewoond worden. Dit is daarmee het enige dorp van ons land zonder inwoners. Het is - al enkele decennia - een 'kunstenaarsdorp', waar de kunstenaars niet meer mogen wonen, maar alleen nog tijdelijk mogen verblijven om er te weken en in verband met de evenementen, exposities en dergelijke die zij er organiseren.

- En in Fryslân bevinden zich wellicht wel enkele tientallen plaatsen, soms met niet eens (meer) een kerk, die formeel nog als 'dorp' te boek staan en ook niet meer omvatten dan een handvol tot enkele handenvol huizen of boerderijen.

- En inmiddels hebben wij al ca. 70 buurtschappen met een kerk getraceerd, die je in geografisch opzicht dus een dorp zou kunnen noemen - want in ieder geval tot in de 19e eeuw schreef men in aardrijkskundige woordenboeken zoals (1) dat 'plaats X promoveerde tot de rang der dorpen door de bouw ener kerk in jaar Y' - maar die naast de kerk vaak niet meer dan een handvol huizen omvatten en nooit tot 'echt dorp' met een zekere mate van kern en voorzieningen zijn uitgegroeid, en daarom nog steeds als buurtschap te boek staan. In dat opzicht is wat men er ter plekke zelf van vindt voor ons leidend, en de plaatsen onder de link worden lokaal dus als buurtschappen beschouwd. Maar omdat het dus relatief uitzonderlijk is dat een buurtschap een kerk heeft - zijnde ca. 70 van de ca. 4.000 buurtschappen, dus ca. 2% - vonden wij het wel informatief om daar een apart lijstje van te maken.