Hoenderloo is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, in grotendeels gemeente Apeldoorn, deels gemeente Ede.
De Ottho Hoeve is genoemd naar dominee Ottho Gerhard Heldring, die een grote rol heeft gespeeld in het verbeteren van de levensomstandigheden van de inwoners van Hoenderloo in de begintijd.
Hoenderloo, ook de Heldringkerk, uit 1858, is genoemd naar dominee Heldring, ...
... en ook de Heldringput is genoemd naar zijn stichter: juist, je raadt het al. :-)
Het is af en toe flink klimmen tijdens een wandeling rond Hoenderloo, maar ja, het voordeel is dat je dan ook weer een keer naar beneden gaat en dat gaat dan weer wél makkelijk...
Meestal waarschuwt men met borden wandelaars voor snelverkeer, maar tijdens een wandeltocht in Hoenderloo, in april 2015, was het net andersom...
Op deze kaart is goed te zien dat de grens tussen Hoenderloo, gem. Apeldoorn (wit) en Hoenderloo, gem. Ede (geel) strak W langs de dorpskern loopt. De grens loopt zelfs door ontmoetingscentrum Veldheim! (© gemeente Ede)
- Hoenderloo is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, in grotendeels gemeente Apeldoorn, deels gemeente Ede. Het dorp zelf, met postcode 7351, valt onder de gemeente Apeldoorn. Een strook buitengebied direct W en Z van de dorpskern, zijnde een O deel van Nationaal Park De Hoge Veluwe plus de buurtschap Hoog Baarlo, valt onder de gemeente Ede. Dit betreft postcode 7352. Waarom het dorp voor een klein gedeelte bij de gemeente Ede behoort, is niet geheel duidelijk. Mogelijk is dit gebeurd bij de verdeling van de buurt Otterlo. (bron: gemeentearchief Ede).
- Onder het dorp Hoenderloo vallen ook de buurtschappen Deelen (deels), Hoog Baarlo, De Krim en Woeste Hoeve (grotendeels).
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1748 Hoender Lo Struycken, 1844 Hoenderloo.
Naamsverklaring
Samenstelling van lo 'licht, open bos' en hoender. Bij dit woord moet men denken aan hoenderachtigen, zoals korhoenders, patrijzen en fazanten. De nederzetting is begin 19e eeuw ontstaan. De eerste bewoner in 1804 was Aalt Elbers uit Ede. De plaatsnaam is ontstaan naar het voorbeeld van buurdorp Otterlo, in een periode dat lo niet meer productief was.(1)
Hoenderloo ligt ZW van Apeldoorn en Beekbergen en grenst in het O aan de A50. Ook de O helft van Het Nationale Park De Hoge Veluwe en het grootste deel van Vliegveld Deelen behoren tot het dorpsgebied.
Terug naar bovenIn de Volkstelling van 1840 wordt deze plaats nog niet (apart) vermeld. In dat jaar telt de nederzetting 24 armzalige plaggenhutten (waarvan 9 binnen de grenzen van het huidige dorp, 6 in Ede, 3 op Hoog Baarlo en 6 op De Bunte) met ca. 150 inwoners. Dominee O.G. Heldring geeft in zijn boekje 'Wandelingen over de Veluwe' een opsomming van het aantal gezinnen dat zich tot 22 augustus 1845 in de buurtschap had gevestigd. 13 gezinnen woonden in Hoenderloo, 6 gezinnen op Hoog Baarlo en de overige 34 gezinnen in het gebied dat destijds De Bunte werd genoemd. Bij de opgave van dominee Heldring zit geen topografisch kaartje, zodat de oude grenzen van deze kernen helaas niet precies bekend zijn. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 600 huizen met ca. 1.500 inwoners, waarvan 50 in het deel in de gemeente Ede (in de praktijk betreft dat de buurtschap Hoog Baarlo).
Terug naar bovenIn den beginne
De specifieke kenmerken van het bodemlandschap hebben de (voor-)geschiedenis en de verschijningsvorm van Hoenderloo in belangrijke mate bepaald. Aan de basis hiervan liggen aardkundige processen zoals het ontstaan van de heuvelrug, de zandbodem en het oerbos. Daarnaast is de mens sterk van invloed geweest op de transformatie van de vegetatie. Het oerbos veranderde namelijk in een ‘leeg’ land van heidevelden en zandverstuivingen, om betrekkelijk recent weer te worden omgetoverd in een vrijwel aaneengesloten bosgebied. De droge schrale bodemgesteldheid is lange tijd een ongunstige conditie geweest voor permanente bewoning.
De eerste bewoners
Deze nederzetting is pas aan het begin van de 19e eeuw ontstaan, als een clandestiene ontginningsnederzetting in het ‘lege land’ op de 'woeste gronden'. De arme en geïsoleerd levende inwoners behoren aanvankelijk tot het kerspel Beekbergen. In het voorjaar trokken eekschillers naar dit gebied om gekapte eikenbomen te ontdoen van de schors, die gebruikt werd voor het looien van leer. De eekschillers woonden met hun gezin in tijdelijke plaggenhutten. In 1813 vestigt heidemaaier en schaapherder Albert Brinkenberg zich hier als eerste permanente inwoner, nabij de Franse Berg (nu midden in het park De Hoge Veluwe gelegen). Hij bouwt daar een eenvoudige plaggenhut, maar komt er al snel achter dat het niet handig is om een hut onderaan een heuvel te bouwen; bij een regenbui stroomt het regenwater rechtstreeks zijn hut binnen.
Hij vindt een nieuw plekje op het punt waar de grenzen van de Aanstoterbuurt (Otterlo) en de marken van Spelde en Deelen bijeenkwamen, op de plek van voorheen café-restaurant 'Rust een Weinig', tegenwoordig Brasserie Délicat (Apeldoornseweg 20).. Brinkenberg vestigt zich daar met vrouw, drie kinderen en een paar schapen, en noemt de plek het Hoenderloo, naar de vele korhoenders die er rondlopen. Na hem volgen meer 'kolonisten'. Geleidelijk vormt zich een kleine kolonie van schamele plaggenhutten. De bewoners leven er in armoedige omstandigheden en werken onder meer als bosarbeider, schaapshoeder of plaggensteker.
Van plaggenhutten naar echt dorp met alles erop en eraan
In 1839 ‘ontdekt’ dominee Otto Gerhard Heldring uit het Betuwse Hemmen - een zeer sociaal bewogen man, met belangstelling voor landbouwkunde en archeologie - op een van zijn omzwervingen over de Veluwe deze nederzetting. Getroffen door de armoede die het primitieve bestaan van de bewoners met zich meebrengt, belooft Heldring hulp. In de loop der jaren realiseert hij hier een waterput (1843), een school (1846), een doorgangshuis voor verwaarloosde jongens (1851) (de voorloper van de latere Hoenderloo Groep) en een kerk met pastorie (1858).
Landgoederen en landgoedbossen
In de 19e eeuw verkopen de Marken veel grond aan adellijke families en rijke zakenlieden. Die laten de terreinen ontginnen en aanplanten met bos voor de productie van hout en/of het creëren van een recreatief landgoed. Zo ontstaat in relatief korte tijd een krans van particuliere landgoedbossen rondom Hoenderloo. De landgoederen leggen de basis voor de huidige bezitseenheden en het bosrijke karakter van de Veluwe. Omdat deze bezittingen moeilijk renderen en de erfgenamen veelal binding missen, worden de landgoederen één of enkele generaties later verkocht aan de overheid of natuurbeschermingsorganisaties. Sindsdien is de overheid de belangrijkste eigenaar van de landgoedbossen op de Veluwe.
Ideaal oord voor ontspoorde jongens
Door de geïsoleerde ligging temidden van grootschalige ontginningsgebieden is dit dorp halverwege de 19e eeuw een aantrekkelijke plek om ontspoorde jongens weer op het rechte pad te krijgen. Zij hebben baat bij een werkzaam verblijf in een natuurlijke omgeving met gezonde lucht, ver weg van de stad. Bovendien maakt de goedkope grond de exploitatie van een dergelijke instelling rendabel. Daarom komt hier in 1851 op initiatief van dominee Heldring de Stichting Hoenderloo tot ontwikkeling, de bakermat van de in 1993 ontstane (en in 2020 opgeheven) Hoenderloo Groep: een instelling voor jeugdzorg en onderwijs, die een tijdelijk thuis bood aan enkele honderden jongeren met gedragsproblemen.
Ideaal toeristenoord
Vanaf de 19e eeuw ontwikkelt de Veluwe zich tot een recreatieve trekpleister. Dat komt door de hoge belevingswaardering van het landschap en de natuur. Destijds zocht de passieve recreant hier naar ontspanning, rust, ruimte, schone lucht, het ongerepte en het woeste. Tegenwoordig kan de actieve recreant hier ook terecht voor talrijke sportieve en culturele voorzieningen. Hoenderloo is vooral een populaire vakantiebestemming geworden dankzij de ligging temidden van uitgestrekte bossen en nabij Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Deze populariteit heeft geresulteerd in een groot aantal recreatieve voorzieningen in en om het dorp. De pensions van weleer hebben plaats gemaakt voor hotels, campings en huisjesparken. In de winter is het een rustig streekdorp. In de zomer verblijven er bijna vijf keer zoveel mensen in de vele dag- en verblijfsaccommodaties. (bron)
Tweede Wereldoorlog
De oorlogsdagen in mei 1940 zijn in dit dorp verwarrend en overrompelend. Eerst doortrekkende Nederlandse militairen en een paar dagen later vooral Duitse troepen op weg naar de Grebbelinie. Een half jaar lang blijven er Duitsers in het dorp. Op het dak van het hoofdgebouw van Stichting Hoenderloo wordt een luchtwachtpost ingericht die deel uitmaakt van het opsporingsnetwerk rond het vliegveld Deelen, dat een belangrijke Luftwaffe-basis voor jachtvliegtuigen wordt. De aanvallen van de Duitse jagers vanaf Deelen op de overvliegende Engelse en Amerikaanse bommenwerpers zijn ’s nachts goed te horen en overdag vaak goed te zien. In en rond het dorp zijn diverse toestellen neergestort, vooral in de periode 1942-1944. De bosrijke omgeving biedt goede mogelijkheden voor het verbergen van geallieerde piloten. Diverse inwoners bieden daarbij hulp en ook de lokale verzetsgroep speelt hierbij een belangrijke rol. Daarnaast is deze groep zeer actief in het inlichtingenwerk.
Na de Slag om Arnhem in 1944 wordt het dorp overspoeld door evacués uit Arnhem en Oosterbeek. In de heersende verwarring zijn diverse rondzwervende Engelse parachutisten in veiligheid gebracht. Tijdens het Duitse V-1 offensief tegen Antwerpen in de winter van 1944-1945 ligt het dorp in de lijn van deze vliegende bommen, die gelanceerd worden vanuit o.a. Nijverdal, Dalfsen en Lochem. Er vallen talloze V-1’s rondom het dorp, al dan niet onderschept door geallieerde jachtvliegtuigen. In de eerste weken van april 1945 zijn in de gebouwen van Stichting Hoenderloo enkele duizenden Duitsers gelegerd. Op alle toegangswegen naar het dorp zijn versperringen aangebracht. De sfeer is zeer gespannen. Tot op het laatste moment is het onduidelijk wat de Duitsers gaan doen. In de nacht van 16 op 17 april zijn ze echter vrijwel allemaal vertrokken, in westelijke richting, bang om afgesneden te worden door de Canadese en Engelse troepen.
De eerste geallieerde troepen bereiken het dorp op 17 april omstreeks het middaguur via de Miggelenbergweg / Krimweg. Leden van het verzet en andere bewoners helpen bij het opruimen van de wegversperringen. Vrijwel de gehele 2e Canadese Infanterie Brigade trekt die dag door het dorp. Na enkele dagen komen de Engelsen, die al vanaf 15 april, na de inname van Arnhem, tot op een paar kilometer ten zuiden van het dorp zijn opgetrokken. Het hoofdgebouw van Stichting Hoenderloo wordt tijdelijk verheven tot ‘Polar Bear Battleschool’. Het instituut is opnieuw kazerne, maar nu voor soldaten in kaki-uniform. Eind mei wordt daar het hoofdkwartier van het Royal Canadian Army Service Corps (RCASC) gevestigd, dat hier blijft tot eind december. (bron)
Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Oudheidkundige Vereniging De Marke, die als werkterrein de kernen van de gemeente Brummen heeft plus de Apeldoornse kernen Beekbergen, Hoenderloo, Klarenbeek, Loenen en Ugchelen. "De Marke heeft als centrale doelstelling: het bevorderen van de kennis van en belangstelling voor de historie en cultuur van onze dorpen en hun bevolking. Verder: het houden van ca. 5 lezingen per jaar per toerbeurt in een van de dorpen. De vereniging houdt 1 keer per jaar een ledenvergadering, doorgaans gecombineerd met een lezing of demonstratie; het organiseren in het voorjaar van een middagexcursie in de eigen streek; het houden van een boeiende dagexcursie in het najaar, per bus; viermaal per jaar verschijnt het oudheidkundig mededelingenblad De Marke; het in stand houden en uitbreiden van een eigen bibliotheek, ondergebracht bij CODA in Apeldoorn. Leden kunnen de boeken gratis lenen; het incidenteel uitgeven van eigen publicaties."
- Voor het dorp Hoenderloo is een Dorpsvisie opgesteld, o.a. omdat er behoefte bestaat aan nieuwe woningen. In het zoeken naar de gewenste ontwikkelingsrichting had de gemeente Apeldoorn behoefte aan een cultuurhistorische analyse (CHA). Omdat cultuurhistorie een van de meest bepalende factoren is voor de ruimtelijke identiteit, moet dit aspect op waarde worden geschat als input voor de toekomstige ontwerpvoorstellen. De CHA heeft kortom tot doel om vanuit cultuurhistorisch perspectief een handreiking te bieden aan de ruimtelijke visie. Tegelijkertijd levert het bouwstenen aan voor het bestemmingsplan en het welstands- en monumentenbeleid.
Vandaar dat in 2010 de Cultuurhistorische analyse Hoenderloo (130 pag.) is verschenen (auteurs: architectuurhistoricus Leon van Meijel, architect Heide Hinterthür, en stedenbouwkundigen Els Bet en Maarten Wamsteeker, in opdracht van de gemeente Apeldoorn). Aan de hand van archief- en literatuuronderzoek, veldwerk, analyse en interpretatie wordt in tekst en beeld inzicht geboden in de historisch- ruimtelijke ontwikkelingsgeschiedenis, het structuurbeeld en het ruimtebeeld van het bodemlandschap, het dorpslandschap, het landgoederenlandschap, het institutionele landschap en het toeristische landschap. Het is een analyse van landschap en bebouwing, met adviezen hoe e.e.a. landschappelijk nog beter tot zijn recht kan komen.
- Voetbalclub s.v. Beatrix is in 2016 na een bestaan van 71 jaar opgeheven.
Terug naar boven- Hoenderloo heeft 18 rijksmonumenten, deels in de gemeente Apeldoorn en deels in de gemeente Ede.
- Hoenderloo heeft 15 gemeentelijke monumenten in de gemeente Apeldoorn. Verder heeft de plaats nog 1 gemeentelijk monument in de gemeente Ede. Dat ligt in de buurtschap Hoog Baarlo en wordt daarom aldaar beschreven.
- De Heldringkerk (Hervormd PKN, Heldringsweg 10) is in 1858 in een heuvelachtige omgeving gebouwd als eenvoudige zaalkerk die zich kenmerkt door gepleisterde en witgeschilderde gevels. Hierdoor zijn parallellen te ontdekken met de later (1870) gebouwde vluchtheuvelkerk in (de voorm. gem.) Valburg. De kerk is in opdracht van dominee Heldring gebouwd.
- Ook de Heldringput is in 1843 gegraven op initiatief van dominee Heldring. Voordien moesten de inwoners hun drinkwater halen uit een houten ton die het regenwater moest opvangen. Karakteristiek voor Heldrings vervlechting van het geestelijke en praktische is dat hij bij de ingebruikneming van de put het 4e hoofdstuk van het Johannes Evangelie opsloeg en zei: “Daar staat ook een verhaal van een put en van een water, maar van een ander water en van een anderen dorst: een dorst naar gerechtigheid; en wie Hij was die dat levend water kan geven en dien dorst kan lesschen.”
- Voor de Heldringkerk staat een herdenkingsmonument dat herinnert aan de Tweede Wereldoorlog. Het is op 17 april 1985 geplaatst t.g.v. de bevrijding van het dorp exact 40 jaar daarvóór.
- In het Nationale Park de Hoge Veluwe staat jachthuis St. Hubertus (Houtkampweg 13, Hoenderloo gem. Ede). De familie Kröller-Müller liet het Jachthuis ontwerpen door de bekende architect H.P. Berlage. De vorm is ontleend aan de legende van St. Hubertus, beschermheilige van de jacht. De sage van St. Hubertus ligt zo letterlijk aan het gebouw ten grondslag, dat men er niet aan ontkomen kan. De legende zegt dat Hubertus (geboren in 665) tijdens één van zijn vele jachtpartijen een hert ontmoet dat in het gewei een lichtend kruis draagt. Hubertus bekeert zich tot het Christendom. Hij brengt het tot bisschop en in de middeleeuwen zelfs tot heiligheid.
De twee vleugels van het gebouw verbeelden het gewei van het hert, waarboven de 31 meter hoge toren zich verheft als het kruis in de legende. De omgeving van het jachthuis is met de fraaie vijvers, afwisselende begroeiing en goede paden een geliefd wandelgebied. Rond de vijver voert een gemarkeerde wandeling van 2,6 km (45 min.). Deze is ook met rolstoelen goed toegankelijk. Het jachthuis is niet vrij toegankelijk. Wel worden er regelmatig rondleidingen georganiseerd. Jachthuis St. Hubertus is van 2012 t/m 2014 gerestaureerd. Vooral de restauratie van het leien dak was een complexe klus, waarvoor men de prijs Dak van het Jaar 2015 in de wacht heeft gesleept.
Nationaal Park De Hoge Veluwe trekt - zo meldt zij anno 2009 - enkele tientallen jaren uit voor het herstel van het park bij Jachthuis Hubertus. Dat wordt zoveel mogelijk teruggebracht in oorspronkelijke staat. Het jachthuis is ontworpen door de bekende architect Berlage. Volgens De Hoge Veluwe is het de enige keer dat Berlage naast een landhuis ook het bijbehorende park heeft ontworpen, reden te meer voor een restauratie van het park, dat onder meer bestaat uit enkele vijvers. Berlage zorgde in zijn ontwerp voor samenhang tussen gebouw, interieur en omgeving.
In de loop der jaren zijn er echter veranderingen in het oorspronkelijke ontwerp geslopen. Zo zijn er paden verlegd of verdwenen, is de windmolen in onbruik geraakt en ontneemt riet op sommige plaatsen het directe zicht op het water. Bij de werkzaamheden zal veel asfalt verdwijnen, net als overbodige wegen. Bij het jachthuis komen klinkers in plaats van asfalt. Voor voetgangers komt er een speciaal pad naar het jachthuis. Verder worden de paden om de vijvers weer begaanbaar gemaakt. Opgaande beplanting tussen pad en vijver gaat weg, waardoor wandelaars weer direct contact krijgen met het water. De windmolen in het park krijgt weer een bovenbouw.
Terug naar boven- Op de zondag voor Pasen (11-16 uur) is er in Hoenderloo de jaarlijkse Boerenmarkt (in 2021 voor de 6e keer). De toegang is vrij. Op deze markt staan allerlei kramen met streekproducten. Sommige kramen zijn gevuld met heerlijkheden rechtstreeks van het boerenland of met andere lekkernijen van dichtbij. Andere kramen hebben ambachtelijke en handgemaakte artikelen. Voor de kinderen is er ambachtelijk ijs en biologische limonade aanwezig en de kleinsten mogen gratis op een ezeltje rijden.
- Oranjecomité Hoenderloo organiseert uiteraard Koningsdag, maar daarnaast ook nog diverse andere evenementen door het jaar heen, zoals de Wintermarkt, het Paasspektakel en de Kermis.
- Jaarlijks wordt op 17 april bij het oorlogsmonument stilgestaan bij de voor het dorp bewogen oorlogsperiode 1940-1945. Bij het monument worden zowel de Nederlandse driekleur als de Canadese vlag gehesen. Op 4 mei is er een ceremonie waarbij de vlaggen halfstok hangen, waarna ze op 5 mei weer fier boven in de mast wapperen ter herdenking van de bevrijding.
- Op de 1e vrijdag van juli organiseert de HAJO (Hoenderlose Activiteiten Jongeren Organisatie) Hoenderpop, een buitenpopavond bij de Muziektent naast 't Dorpshuus. Een gratis toegankelijk muziekfeest met live muziek.
- Op 6 woensdagavonden (17-21 uur) van half juli t/m half augustus is er Braderie in Hoenderloo, met attracties, oude ambachten en vrijmarkt voor de kinderen. Bij de muziektent aan de Krimweg is er live muziek van o.a. koren. Op diverse avonden zijn er nog extra evenementen zoals half juli en half augustus een tentoonstelling van oude tractoren, en begin augustus een Standwerkersconcours.
- Kermis (5 dagen in augustus) met naast de eigenlijke kermis vele - deels vaste, deels jaarlijks wisselende - activiteiten, zoals vogelschieten, bijlwerpen en boomstamrollen.
- Hoenderloo Fair (op een zaterdag eind september). Sinds 2015 is er op deze dag ook de HoenderRit, een rally/toertocht voor auto's, motorfietsen en vrachtwagens van 25 jaar en ouder. De route is voor deelnemers eenvoudig te volgen d.m.v. het bol-pijl systeem. Het is wel handig als je km- of mijlenteller het doet. De rit gaat over de prachtige Veluwe langs paarse heide en door groene bossen. Onderweg heb je voldoende gelegenheid om te stoppen en de omgeving te bekijken. Je komt op plaatsen waar je waarschijnlijk nog nooit bent geweest. Na afloop wordt een prijs uitgereikt voor het mooiste of meest bijzondere of meest originele voertuig.
- Kerstmarkt.
Terug naar boven- In mei 2017 is het Plaggenstekerspad, als wandelroute in de serie zogeheten Klompenpaden, gerealiseerd. Dit is het 99e Klompenpad in de serie. Dit klompenpad van 12 km - desgewenst in te korten tot 9 of 3 km - door de omgeving van Hoenderloo is tot stand gekomen in samenwerking met Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Het Nationale Park De Hoge Veluwe, Stichting Landschapsbeheer Gelderland, Stichting Huis Deelerwoud, particuliere grondeigenaren, de Provincie Gelderland en de gemeente Apeldoorn.
- Rondwandeling 'In de voetsporen van Heldring' (13 km).
- Wandelroute Trage Tocht Hoenderloo (18 km) is een stevige wandeling door de heuvelachtige bossen N van het dorp. Het Spelderholt is nog een ruig stukje Veluwe met stuifzand en steil opgestoven heuvels, waarop grillig gevormd strubbenbos van zomer- en wintereiken groeit. De route gaat voornamelijk over brede zandwegen en af en toe over smalle kronkelpaadjes. Halverwege de wandeling kom je bij kiosk Het Leesten, een mooi rustpunt. Je wandelt over de Leesterheide weer de bossen in. Aan het eind van de wandeling kom je langs de fraaie witte dorpskerk.
- Wandelroute De 8 van Hoenderloo (7 km) heeft 2 lussen. De zuidelijke lus gaat over een lange bosweg langs het (hier afgesloten) Deelerwoud en over smalle bos- en graspaadjes door het kleinschalige bos- akkertjes en weilandjes landschap van buurtschap Hoog-Baarlo. Op het snijpunt van de 8 heb je een ruime keuze aan horecagelegenheden. Daarna maak je over leuke slingerpaadjes een rondje door het bos en langs de velden N van het dorp. Ook hier weer veel kleinschaligheid en afwisseling.
- Nog meer wandelroutes rond het dorp.
- MTB-route over het openbare terrein van voorheen De Hoenderloo Groep (4 km).
- Kom met je kinderen naar het Kabouterpad Hoenderloo en spot de kabouters op deze vrolijke route. De boswachters van Staatsbosbeheer ontdekken regelmatig sporen in het bos waarvan ze vermoeden dat ze van kabouters zijn. Maar ze weten het niet zeker... Ze hebben jou nodig om de kabouters te spotten. De kabouters mogen je natuurlijk niet herkennen. Daarom krijg je voor de tocht begint een rode muts en worden je wangen rood geschminkt. Onderweg doe je de 6 kabouteropdrachten. Deze opdrachten zijn in elk seizoen anders.
- Hou je van sportieve uitdagingen? Dan is Survivalparcours Hoenderloo (gratis toegankelijk, nabij Hotel Buitenlust, Apeldoornsweg 30) echt iets voor jou! Dit mooie parcours ligt in een prachtige omgeving met redelijke hoogteverschillen. Neem een flesje water mee voor na afloop en maak er een sportief uitje van. Als je een mountainbike hebt kun je die ook meenemen. De te volgen route is bewegwijzerd met mountainbikepaaltjes. Als je van een beetje atletiek houdt kun je dit parcours ook helemaal lopend / hardlopend afleggen. De route is 4 km lang. Prima te doen dus. Het parcours is geschikt voor jong (vanaf 6 jaar) en ouder.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Hoenderloo, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Oude foto's, ansichtkaarten, krantenartikelen e.d. van Hoenderloo op Facebook.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Hoenderloo (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Hoenderloo.
- Nieuws: - Nieuws uit het dorp in de Stentor.
- Jongerenvereniging HAJO geeft iedere maand dorpskrant De Nieuwe Plaggensteker uit. Deze wordt gratis huis aan huis bezorgd in het dorp en bevat allerlei nieuwtjes en wetenswaardigheden van en over het dorp. De redactie probeert bij zo veel mogelijk activiteiten in het dorp aanwezig te zijn om de krant zo compleet mogelijk te laten zijn. De krant komt in principe elke laatste dinsdag van de maand uit en kan via de link ook online en in kleur worden gelezen.
- Nieuws uit Hoenderloo op Facebook.
- Belangenorganisatie: - "Het doel van Vereniging Hoenderloo's Belang is zich in samenwerking met alle geledingen van de Hoenderlose bevolking in te zetten voor het in stand houden en waar mogelijk creëren van maatschappelijke voorzieningen die een vitale toekomst van het dorp ten goede komen. Daarnaast vervult de vereniging de taak van Dorpsraad. De Dorpsraad is ingesteld als belangrijkste overlegorgaan tussen het dorp en de gemeente Apeldoorn. In dit overleg behartigen wij de collectieve belangen van het dorp en zijn inwoners.
Het samenbrengen van en samenwerken met alle verenigingen, betrokkenen en belanghebbenden vergt veel aandacht, tijd en inzet van de leden van de Dorpsraad. Daarom is er sinds 2015 een dorpscontactpersoon actief. Dit is mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Gelderland. De dorpscontactpersoon fungeert als sociale smeerolie voor alle initiatieven en is aanspreekpunt voor iedereen in Hoenderloo. Deze functie wordt sinds oktober 2016 ingevuld door Rob Spelde.
- Dorpshuis: - 't Dorpshuus.
- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Kakelhof heeft na afloop van schooljaar 2014-2015 de deuren moeten sluiten, omdat het aantal leerlingen te klein was geworden om nog verantwoord te kunnen doorgaan. De voorafgaande jaren was het aantal leerlingen snel gedaald: van 85 in 2012 naar 18 in 2014 naar 10 in 2015. Scholenkoepel Leerplein055 weet de sterke daling aan het teruglopend aantal geboortes, een grote uitstroom uit groep 8 en 'veranderende voorkeuren' van ouders. Het schoolbestuur zag geen brood in plannen van Dorpsraad Hoenderloo en enkele ouders uit het dorp om de school als 'groene school' open te houden.
Uiteraard zagen ouders hun kinderen toch weer graag in eigen dorp naar school gaan. Ze hebben daarom in januari 2017 Stichting Integrale Streekschool Hoenderloo (SISH) opgericht, die in juni 2017 een aanvraag voor de vestiging van een nieuwe school - in het oude schoolgebouw aan de Middenweg - heeft ingediend bij de gemeente Apeldoorn. Wendy Ford, een van de initiatiefnemers, stelt: "We hebben het plan ingediend voor een Integraal Kindcentrum, waar kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar de hele dag welkom zijn, van 07.00 tot 19.00 uur. Buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal, basisschool en kinderopvang kunnen in hetzelfde gebouw plaatsvinden. De nieuwe school krijgt natuuronderwijs als speerpunt. De ligging van ons dorp is zo uniek, daar moeten we gebruik van maken. We willen dat natuur en duurzaamheid een belangrijke rol spelen in het onderwijs. Een natuurtuin en moestuin bij de school zouden mooi zijn; laat de kinderen maar zien hoe de natuur in elkaar steekt en welke verantwoordelijkheden er komen kijken op het gebied van natuur en milieu.
We profileren de school als een streekschool. Door onze unieke vorm van onderwijs beogen we ook kinderen uit omliggende plaatsen te trekken, en kinderen van ouders die bijvoorbeeld op de Hoge Veluwe werken of van Ede naar Apeldoorn forenzen en toch door Hoenderloo komen. De kinderen kunnen van 07.00 tot 19.00 uur terecht op één locatie en hoeven dus niet van school naar opvang te worden gebracht. Dat is vertrouwd voor de kinderen én praktisch voor de ouders." (bron: o.a. Regiobode Online, 28-1-2017)
In een brief aan de gemeenteraad laat wethouder Johan Kruithof weten dat er bij het college twijfels zijn aan de levensvatbaarheid van een nieuwe school in het dorp. "Hoewel wij Hoenderloo van harte een basisschool gunnen, is er scepsis over de aanname dat de werkelijke leerlingaantallen in dit uitgestrekte bosrijke gebied boven de 200 komen te liggen." De gemeenteraad is in haar vergadering d.d. 6-7-2017 echter unaniem lovend over het initiatief en wenst het alle succes toe. Uiteindelijk is het aan de staatssecretaris om eind 2017 te bepalen of er wel of geen geld vrij wordt gemaakt voor de nieuwe school. Indien daar positief op wordt beschikt, kan de school m.i.v. schooljaar 2018-2019 van start gaan. Op 23-9-2017, de landelijke Burendag van het Oranje Fonds, heeft SISH samen met inwoners alvast een symbolische volgende stap gezet op weg naar de beoogde nieuwe school, door een natuurlijk speelplein aan te leggen, met o.a. een insectenhotel, en een spring- en klimparcours van boomstammen.
Kennelijk is er positief beschikt, want in schooljaar 2018-2019 is IKC Hei & Bos van start gegaan. "Onze school is een plek waar kinderen van 0-13 jaar welkom zijn. Basisonderwijs, kinderopvang (voorschoolse opvang, dagopvang en buitenschoolse opvang) en een peuterplusgroep hebben op één locatie in Hoenderloo een plek. De disciplines versterken elkaar en begeleiden de kinderen in de volle breedte van hun ontwikkeling. We werken allemaal vanuit dezelfde visie en missie. Binnen het IKC wordt een doorlopende leerlijn gerealiseerd van 0 tot 13 jaar en is er zoveel mogelijk sprake van één lijn in zorg, afstemming en communicatie met ouders, kinderen en de wijk. De kinderen worden in het IKC uitgedaagd zelf te ontdekken en samen te leren en spelen. Er is één directeur, die al deze disciplines aanstuurt. IKC Hei & Bos heeft naast een belangrijke rol in het dorp, een regiofunctie (Apeldoorn, Ede, Arnhem) en onderscheidt zich door de visie op leren en de manier waarop we naar kinderen kijken, het natuuronderwijs, aandacht voor creativiteit, het multifunctionele karakter en de ruime openingstijden.
Het natuuronderwijs is één van de belangrijkste pijlers en de manier waarop we dat aan kinderen aanbieden is echt anders. In het bos spelen, zelf je eten verbouwen, voor de dieren zorgen. Kinderen ontdekken, verwonderen en ontwikkelen zich op die manier. Waarom zijn bomen en planten zo belangrijk en waarom is de bij een nuttig insect? Uit onderzoek blijkt dat kinderen die van jongs af aan een goede verbinding hebben met de natuur, dat ook behouden als ze volwassen zijn. Kinderen voelen zich gezonder, ervaren minder stress en zitten lekkerder in hun vel als ze meer buiten komen. Daarnaast heeft het een positief effect op het lerend vermogen, samenwerking en de sfeer van de groep als geheel."
- Jongeren: - HAJO (Hoenderlose Activiteiten Jongeren Organisatie) is in 1990 opgericht als vereniging waarin jeugdigen activiteiten organiseren voor de jeugd uit het dorp Hoenderloo. Door een terugloop van jeugd in het dorp heeft het geen nut om bepaalde activiteiten die vroeger vast op de activiteitenlijst stonden (zoals disco’s, playbackshow) nog te organiseren. Er blijven echter nog genoeg activiteiten over die ze door het jaar heen organiseren, zoals een vossenjacht en Sint Maarten. De grootste activiteit van HAJO is Hoenderpop, waarvoor zie het hoofdstuk Evenementen.
- Muziek: - Muziekvereniging en slagwerkgroep VIOS (Vooruitgang Is Ons Streven) is opgericht in 1920. De vereniging omvat een fanfareorkest, tamboerkorps, leerlingenorkest en dweilorkest De Buntbloasers. De vereniging verzorgt o.a. serenades en ondersteunt evenementen in Hoenderloo, zoals de Kermis, Sinterklaas en de Kerstmarkt. De Buntbloasers organiseren elk jaar het Buntbloasersfestival. Ook verzorgen zij optredens op de Braderie en bezoeken ze andere dweilfestivals.
- Popkoor Unity.is een vrouwenkoor dat popmuziek van vroeger en nu brengt. Ze oefenen op donderdagavond.
- Sport: - GTH Torpedo is de gymnastiek- en volleybalvereniging van Hoenderloo.
- Toneel: - Hoenderlose Toneel Club (HTC).
- Imkerij: - Imkersvereniging Hoenderloo is opgericht in 1923 en heeft ca. 30 leden. Ben je op zoek naar een erg leuke hobby en wil je ook nog iets goeds voor je omgeving doen, denk dan eens na over het beginnen met imkeren. De vereniging organiseert o.a. een basiscursus voor de bijenteelt om natuurliefhebbers en (potentiële) imkers de mogelijkheid te bieden hun kennis over de natuur in ons land uit te breiden met basiskennis over de honingbij. Leer op een goede manier bijen te houden, te genieten van deze interessante dieren, je eigen honing te oogsten, op een directe manier met de natuur in jouw omgeving in contact te komen en bij te dragen aan de bestuiving van bloemen en planten.
- Zorg: - Binnen het dorp is een zorgteam actief. 3x per jaar vindt overleg plaats met de huisarts, maatschappelijk werker en wijkverpleegkundige, vertegenwoordigers van de gemeente Apeldoorn en vertegenwoordigers van de Dorpsraad, om met elkaar de toegankelijkheid en eventuele knelpunten rond het zorgaanbod in het dorp door te spreken en op te lossen.
- Welzijn: - "Stichting Hoog-Baarlo is in 1991 opgericht door Hendrik van Luttikhuizen, Willem Hendriks en Maria Cornelia Hut-De Frouw. De stichting is ontstaan uit de Vereniging voor Woningbouw en Exploitatie Hoog-Baarlo. De stichting heeft als doel het ondersteunen van verenigingen, stichtingen en maatschappelijke initiatieven in het dorp. Het bedrag wat de stichting elk jaar heeft te vergeven is het budget boven het oorspronkelijke kapitaal van € 45.000,-."
- Senioren: - De in 1967 opgerichte Ouderensociëteit Hoenderloo, in de volksmond 'de soos', is een gezellige club waar iedereen van 55 jaar en ouder lid van kan worden. Ze zijn iedere dinsdagmiddag van 14.00 uur tot 16.30 uur te vinden in de huiskamer van Veldheim. Als je ook mee wilt doen kan dat, neem even contact op met een van de bestuursleden of kom gewoon even langs op dinsdagmiddag. Ze doen er leuke spellen zoals kaarten, biljarten en koersballen. Ze begroeten je graag; hoe meer zielen hoe meer vreugd.
- Bedrijfsleven / ondernemen: - De Hoenderlose Zakenvereniging (HZV) behartigt uiteraard de belangen van haar leden en ontplooit daarnaast allerlei activiteiten die bijdragen aan een zo goed mogelijk ondernemers- en leefklimaat in Hoenderloo. De HZV organiseert o.a. 2x per jaar een Doe-dag in samenwerking met de Dorpsraad. Tijdens deze dag bundelen ondernemers, inwoners en verenigingen hun krachten om het dorp nog mooier te maken. Dit doen ze bijvoorbeeld door het opruimen van afval en het onderhoud van openbare bloemen- en plantenperken. Daarnaast organiseert de HZV in de zomermaanden 6x keer een Braderie, gratis fietstochten onder leiding van een gids, de Sinterklaasintocht met bijbehorende Sinterklaasactie, en de grote kerstboom en kerstverlichting tijdens de feestdagen. Ook ondersteunt de HZV diverse verenigingen en evenementen in het dorp, zoals festivals, concerten en dorpsspelen. De bijdrage die de HZV-leden doen in de vorm van contributie wordt in zijn geheel in het dorp geïnvesteerd.
Reactie toevoegen