Heukelum

Plaats
Dorp
West Betuwe
Betuwe
Gelderland

heukelum_plaatsnaambord_kopie.jpg

Heukelum is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente West Betuwe. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Lingewaal, in 2019 over naar gemeente West Betuwe. (© H.W. Fluks)

Heukelum is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente West Betuwe. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Lingewaal, in 2019 over naar gemeente West Betuwe. (© H.W. Fluks)

gemeente_heukelum_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Heukelum anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Heukelum anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

heukelum_collage.jpg

Heukelum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Heukelum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Heukelum pontje naar Oosterwijk-MSD-20100418-195589 [640x480].jpg

Heukelum, pontje naar Oosterwijk over de Linge

Heukelum, pontje naar Oosterwijk over de Linge

Heukelum beeld veerman-MSD-20100418-195594 [640x480].jpg

Heukelum, beeld van de veerman in de haven

Heukelum, beeld van de veerman in de haven

Heukelum bunker Zuiderlingedijk-MSD-20100418-195568 [640x480].jpg

Heukelum, een van de bunkers langs de Zuiderlingedijk

Heukelum, een van de bunkers langs de Zuiderlingedijk

Heukelum.jpg

Het haventje van Heukelum

Het haventje van Heukelum

heukelum_kasteel_i-msd-20100418-195540.jpg

Kasteel Heukelum of Kasteel Merckenburg

Kasteel Heukelum of Kasteel Merckenburg

heukelum_kerkhof_met_grafkelder-msd-20100418-195633_640x480.jpg

Heukelum, kerkhof bij de Hervormde kerk met o.a. de grafkelder uit 1847 van de familie Fabricius van Heukelum

Heukelum, kerkhof bij de Hervormde kerk met o.a. de grafkelder uit 1847 van de familie Fabricius van Heukelum

Heukelum

Deze pagina wordt mede mogelijk gemaakt door:

Terug naar boven

Wonen

Mutters Makelaardij is dé specialist in de gemeenten West Betuwe, Vijfheerenlanden, Gorinchem, Culemborg en de Alblasserwaard. Al jarenlang bewijzen wij dat we het daadwerkelijk anders doen! Kijk hier voor ons aanbod in Heukelum. U bent van harte welkom voor een oriënterend gesprek op onze kantoren in Leerdam, Vianen en Culemborg. Met ons motto: "Waarborg tot betrokkenheid" garanderen wij het hoge serviceniveau dat u van een makelaar mag verwachten. Wij beseffen dat het verkopen of aankopen van uw woning geen alledaagse zaak is, daarom nemen wij u bij de hand en begeleiden wij u in iedere stap van het proces.

Terug naar boven

Status

- Heukelum is een dorp* in de provincie Gelderland**, in de streek Betuwe**, gemeente West Betuwe. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Lingewaal, in 2019 over naar gemeente West Betuwe.
* Deze plaats is vroeger een stad geweest, maar is vandaag de dag als dorp te kwalificeren, waarvoor zie het hoofdstuk Geschiedenis > Stad(srechten).

** Bij de gemeentelijke herindeling van 1986 is deze gemeente overgegaan van de provincie Zuid-Holland naar de provincie Gelderland, en daarmee tevens overgegaan van de streek Vijfheerenlanden naar de streek Betuwe.

- In 1820 is het grootste, maar dunbevolkte deel van Heukelum Z van de Nieuwe Zuiderlingedijk - waaronder de buurtschap Leuven - bij de Gelderse gemeente Vuren gevoegd. Nadat begin 19e eeuw de Nieuwe Zuiderlingedijk is gelegd, wordt deze in 1820 aangewezen als grens tussen Gelderland en Zuid-Holland. Dit heeft tot gevolg, dat de stad 2/3 deel van zijn grondgebied kwijtraakt aan Vuren. Dit is de stad, maar ook Asperen en Spijk, toen nog een zelfstandig dorp, die ook grote stukken grond moesten afstaan aan Vuren, duur te staan gekomen. Vele pogingen zijn ondernomen om vergoeding te krijgen van de door de gemeenten geleden schade, wegens het gemis van opcenten op de grondbelasting van de teloor gegane gronden.

Van hogerhand heeft men als antwoord steeds getracht tot samenvoeging van gemeenten te komen. Aanvankelijk wil men Kedichem en Spijk samenvoegen. Ook is gesproken over samenvoeging van Asperen en Heukelum en een combinatie met Spijk is ook nog aan de orde geweest. In de dorpen wil men echter niets van samenvoegingen weten, uitgezonderd Spijk, dat er zeer slecht voor staat. In 1828 valt het besluit tot samenvoeging van Heukelum en Spijk, maar eerst per 1-9-1855 komt deze tot stand, als de stad wordt vergroot met 418 inwoners van het zwaar armlastige Spijk.

- Wapen van de voormalige gemeente Heukelum.

- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Friezenwijk en Vogelswerf (hoewel Vogelswerf gezien haar ligging meer banden heeft met buurdorp Spijk).

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
996 kopie 12e eeuw Ukele, 1307 Hoechem, 1383 Hokelem, 1408 Huekelom, 1414 en 1415 Huekelem, 1599 Huecklom, 1866 Heukelom, 1883 Heukelum.

Naamsverklaring
Samenstelling van hem = heem 'woonplaats, woning' en hukila* 'hoogte', vergelijk dialectisch heukel 'hooiopper, heuvel'. Vergelijk Heukelom.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Heukelum ligt ZW van Leerdam, NO van Gorinchem en grenst in het N aan de Linge, die ter plekke de grens vormt met de provincie Zuid-Holland.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 heeft de gemeente Heukelum 113 huizen met 629 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 92/535 (= huizen/inwoners) en buurtschap Vogelswerf 21/94. De buurtschap Friezenwijk wordt in dat jaar niet apart gespecificeerd. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.000 huizen met ca. 2.400 inwoners (inclusief de buurtschappen).

- In 1978 is door een grenscorrectie 12 hectare met 16 inwoners overgegaan naar de gemeente Gorinchem, en bij de opheffing van de gemeente in 1986 is door grenscorrecties 7 hectare met 3 huizen en 15 inwoners overgegaan naar de gemeente Gorinchem, en 15 hectare met 1 huis en 1 inwoner naar de gemeente Leerdam. De overgangen naar Gorinchem hadden betrekking op een klein 'slurfje' grondgebied Z van het dorp Spijk, zoals te zien is op de gemeentekaart uit ca. 1870 elders op deze pagina.

Terug naar boven

Geschiedenis

In den beginne
Heukelum wordt voor het eerst genoemd in een document uit 996, als een zekere Fretzhold zijn rechten op de kerk te 'Ukele', zoals de nederzetting dan heet, aan bisschop Ansfried van Utrecht schenkt. Dankzij deze schenking is bekend dat de nederzetting in dat jaar een kerk bezit. Hieruit wordt opgemaakt dat het dorp reeds lang hiervoor bekend moet zijn geweest.

Stad(srechten)
"Er is een vermelding van rond 1070 dat ‘Heuklem nu een stedeken is gemaakt’. In 1329 zou sprake zijn van ‘die voirschreven stadt ende slot van Heuckelom’. Hiervan is in de archieven echter verder niets te vinden. Op 21 sept. 1329 draagt Arnouydt van Heukelem zijn huis Merkenburg en omringend land op aan de graaf van Holland, en ontvangt dit op 24 september 1329 weer in leen van de graaf. In een oorkonde van juli 1393 is sprake van de ‘poerte van Huekelem’. In deze periode (1363-1408) is heer Otto de stadsheer en mogelijk ook de verlener van stadsrechten. Hij stamt uit de familie van Arkel die o.a. deze nederzetting als allodiaal leen bezit. Op 7 dec. 1399 verleent hertog Albrecht, graaf van Holland, tolvrijdom in Holland, Zeeland en te Heusden aan de heer van Heukelum en ‘syn ondersaten’. Op 24 maart 1414 belooft Dirk van Heukelem (als voogd van heer Jan) de graaf bijstand ‘metter stede, sloten, lande ende luyden van Heukelem’.

In 1456 wordt de stad ter grafelijke dagvaart beschreven. Op 10 okt. 1496 geeft de heer van Heukelem een handvest: ‘Otto van Arkel, Heer tot Heukelem, Ammeroyen en Weerdenburg, doet yder kenlijk, dat hy de Borgers van sijn Stadt van Heukelem, geeft dese navolgende hant-vesten’. Het betreft 30 artikelen en regels voor de schepenen respectievelijk voor het spannen van de vierschaar. Deze oorkonde is bewaard gebleven. Het stadsrecht is in druk verschenen. Heukelum staat ook in de stedenatlas van Jacob van Deventer (ca. 1560)." (bron: Joost C.M. Cox, 'Repertorium van de stadsrechten in Nederland')

Van stad naar dorp
De inhoud van doorgaans in de middeleeuwen verleende stadsrechten kon per plaats verschillen. Men verkreeg er bijvoorbeeld tolvrijdom door of vrijstelling van andere belastingen, of het recht om bepaalde markten te houden of de nederzetting met wallen en/of grachten te verdedigen. Deze stadsrechten zijn medio 19e eeuw vervallen en het begrip 'stad' heeft sindsdien ook wettelijk geen betekenis meer. Of een plaats een buurtschap, dorp of stad is - die drie soorten plaatsen zijn er - wordt tegenwoordig bepaald door het geografisch en maatschappelijk/economisch voorkomen. Vandaag de dag is een stad een plaats van een bepaalde grootte (waar geen harde norm voor is), met industrie en voorzieningen die een 'regionale verzorgingsfunctie' hebben. Bij Heukelum is dit alles duidelijk niet het geval; het is qua grootte altijd een bescheiden nederzetting gebleven. Vandaar dat zij zeker sinds medio 19e eeuw doorgaans dorp genoemd werd en wordt. Overigens zijn er wel inwoners en instellingen die deze plaats 'stadje' noemen, en dat mag ook; zoals gesteld hebben plaatsen wettelijk geen 'status' meer en is het dus aan gemeente en/of inwoners om een plaats een bepaalde kwalificatie te geven, waardoor je 'grijs gebied'-gevallen houdt van 'eigenlijke dorpen die door sommigen om nostalgische redenen nog 'stadje' worden genoemd'. Zoals ook in dit geval. En daar is ook niks mis mee. ;-) Maar het leidt periodiek wel tot verwarring en vragen bij deze en gene in dit soort situaties, vandaar dat wij dit punt hier ook zo uitvoerig toelichten.

De gemeente Heukelum betitelt haar kern in de Volkstelling van 1840(2) overigens zelf ook reeds als dorp. Zij vond dus zelf ook dat je deze nederzetting, met in dat jaar slechts 92 huizen, redelijkerwijs geen stad meer kon noemen (dit hele verhaal gaat soortgelijk op voor buurdorp Asperen). Voor nadere informatie over deze materie zie ook het hoofdstuk 'Stad' in onze Kennisbank onder deze link. Weliswaar heeft men hier in 2018 om cultuurhistorische / nostalgische / toeristische redenen een deel van de oude stadsmuur hersteld, waarvoor zie het hoofdstuk Bezienswaardigheden. Overigens zijn er kleine kernen in ons land waar men zich om nostalgische en/of toeristische redenen profileert als 'stad', en in brede kring lokaal erg aan die kwalificatie hecht, zeker als er ook nog sprake is van een zeker vesting-voorkomen (zoals dit alles bijvoorbeeld bij Willemstad het geval is), en dan conformeren wij ons daar aan. Maar doorgaans hanteren wij in deze situaties de huidige geografische en maatschappelijke realiteit; dorp dus.

Overstromingen
Het dorp is in de loop der eeuwen regelmatig overstroomd, met grote schades tot gevolg. In 1658 is er een grote doorbraak tussen Asperen en Heukelum, waarbij de Galgenwiel ontstaat. In het rampjaar 1672 worden de dijken doorgestoken om de opmars van de Fransen te stuiten. Het land heeft enkele jaren onder water gestaan, waardoor het niet bewerkt kan worden en dus niets oplevert. In 1677 opnieuw een dijkdoorbraak, waarbij twee watermolens verloren gaan. In 1726 slaat de waterwolf al weer toe. Ook de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden lopen onder water na een dijkdoorbraak bij Kedichem. In 1741 is het weer raak. In 1784 is er een grote overstroming van de Tielerwaard, waardoor de stadswallen worden afgeslagen en de kerk, vele huizen, kaden, dijken en sluizen worden beschadigd.

In 1799 opnieuw watersnood en in 1809 eveneens. De complete buurtschap Leuven spoelt daarbij weg, waarbij 17 mensen verdrinken. Al deze doorbraken veroorzaken grote ellende en armoe onder bevolking, die soms jaren achtereen van inkomsten verstoken blijft. Het stadsbestuur wendt zich herhaaldelijk tot de Staten om steun, maar deze wordt maar zeer mondjesmaat gegeven.

Om deze steeds terugkerende overstromingen een halt toe te roepen, wordt in 1809 begonnen met de bouw van de Nieuwe Zuiderlingedijk, waardoor, nadat ook de Meerdijk en de Diefdijk zijn opgehoogd, het vele water uit Gelderland de landerijen en steden in Holland niet meer kan bereiken. Dat denkt men tenminste, want in 1820 breekt ook de nieuwe dijk door. De inwoners worden er volkomen door verrast en hebben nauwelijks gelegenheid have en goed naar hoger sferen te brengen. Men vaart weer met schuiten door de straten. Op enkele plaatsen wordt niet minder dan 65 voet water gepeild. In 1855 volgt een laatste overstroming, als opnieuw de gehele Tielerwaard onder water loopt. In 1939 en in 1945 tenslotte zijn er inundaties geweest, als de Hollandse waterlinie op last van het leger onder water wordt gezet. (bron: inwoner B.J. de Groot, 1982)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij:

- Stichting Vrienden van Oud-Heukelum.

- Geschiedenis van Heukelum (naar onderen scrollen op de pagina tot je bij dit dorp bent of zoeken met ctrl-F).

- Verslag van een lezing over de geschiedenis van Heukelum.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Bestemmingsplan kern Heukelum.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Heukelum heeft 13 rijksmonumenten.

- Heukelum heeft 9 gemeentelijke monumenten.

- Beschrijving van de monumentale panden in het dorp, plus beschrijving van de nederzettingsgeschiedenis.

- De huidige Hervormde (PKN) kerk (Torenstraat 1) van de lokale Hervormde Gemeente, oorspronkelijk gewijd aan Maria, is een eenbeukige kerk met een kort, vijfzijdig gesloten schip voorzien van dakruiter met ingesnoerde spits en een hoger, vijfzijdig gesloten koor met sacristie en dwarsarm. De huidige kerk verrijst in fasen ter plaatse van een voorganger uit ca. 1250. De zuidelijke dwarsarm komt rond 1350 tot stand. Kap en topgevel dateren uit ca. 1510. De voormalige sacristie is laat-14e-eeuws en het koor verrijst rond ca. 1400. Bij een brand in 1699 worden het oorspronkelijke schip en de vroeg-16e-eeuwse toren verwoest. Het huidige schip is in 1728 nieuw gebouwd. Tegen de westzijde bevindt zich de grafkelder uit 1847 van de familie Fabricius van Heukelum. Het orgel is in 1779 vervaardigd door de firma Bätz.

"Stichting Vrienden van de Heukelumse kerk is in 2014 opgericht, met als doel het “blijvend bewaren en in goede conditie houden van dit historisch en cultureel waardevolle monument”. Wij beschouwen de Heukelumse kerk als een onmisbaar element in het mooie Heukelum en gezichtsbepalend binnen ons stadje. De stichting wil mensen bij de kerk betrekken, die niet vanuit een specifiek kerkelijke achtergrond willen bijdragen aan de instandhouding van dit beeldbepalende monument. Wat doen wij? Wij zetten ons in voor het planmatig onderhoud van de kerk, zowel het dagelijkse als groot onderhoud dan wel restauratieprojecten. Dit in nauwe samenwerking met het bestuur van de Hervormde gemeente, die eigenaar is van dit rijksmonument.

Een ander doel vormt het inzetten van de kerk voor andere dan kerkelijke functies. Wij denken hierbij aan themabijeenkomsten, concerten, seminars, exposities, rondleidingen in combinatie met een bezoek aan Kasteel Heukelum en andere activiteiten. Via een jaarlijks op te stellen Activiteitenprogramma willen wij dit verder inhoud geven. Deze activiteiten legitimeren het financiële beroep dat wij doen op mensen en bedrijven, die de kerk in de eerste plaats als (levend) monument willen zien. Waardevol voor geïnteresseerden binnen de gemeente West Betuwe en daarbuiten. Wat is er nodig? Er bestaat een Instandhoudingsplan voor het onderhoud van de kerk. Jaarlijks is circa € 30.000,- tot € 40.000,- nodig om het kerkgebouw in goede staat te houden. Vanwege de zich “terugtrekkende” overheid zijn de subsidies van overheidswege sterk teruggelopen. Het is dan ook onze ambitie om dit te compenseren door middel van jaarlijkse bijdragen van Vrienden, legaten, bijdragen van fondsen en stichtingen en door de exploitatie van te organiseren activiteiten."

- Kasteel Heukelum, dat officieel kasteel Merckenburg heet, ligt O van de kern, nabij de Provincialeweg. Het dateert oorspronkelijk uit ca. 1286. Volgens de overlevering zou Jan van Arkel hier destijds dit kasteel hebben laten bouwen omdat een zwaan hem deze plek zou hebben aangewezen. Het kasteel is in 1672 door de Fransen verwoest en rond 1700 weer opgebouwd. Het verhaal doet de ronde dat dit kasteel ook in 1353 verwoest zou zijn, maar dat is niet juist. Dit betrof namelijk kasteel de Merkenburg in Schalkwijk (thans gem. Houten). Het kasteel wordt particulier bewoond en is niet te bezichtigen. Wel is het vanaf de openbare weg goed te zien.

- Voormalig stadhuis (Voorstraat 2).

- In het dorp vind je nog veel 17e- en 18e-eeuwse boerderijen.

- Een 2,70 meter hoge en 1 meter dikke stadsmuur markeerde eeuwenlang de zuidgrens van Heukelum. Compleet met vijf rondelen en twee muizentorentjes. In de loop der eeuwen versoberde de muur, waarvan de rondelen en torentjes in de 19e eeuw als eerste zijn gesloopt. Uiteindelijk verslechterde de staat van de muur zo erg, dat het zelfs gevaarlijk begon te worden voor omwonenden. Er waren zoveel stenen uit dat je er tegenop kon klauteren. Het leek wel een voorganger van de huidige klimwanden... De gemeente maakte in de jaren zeventig een restauratieplan, maar blies de operatie vanwege de hoge onderhoudskosten weer af. Het gespaarde geld voor de restauratie vloeide vervolgens terug in de algemene middelen. De muur werd toegedekt met een aarden wal, en zo verdween het rijksmonument uit het dorpsgezicht.

In 2013 doet Heukelum mee aan de nationale groencompetitie Entente Florale. De jury is vol lof over het groen en de historie. "Maar we kregen ook te horen dat het onder de grond stoppen van een historische muur - waarvan de resten dateren uit 1230 - toch echt niet kon. De jury zag graag dat de stadsmuur aan de zuidzijde weer zichtbaar gemaakt zou worden. Dat zou ook een mooi pluspunt erbij zijn in het kader van toerisme en recreatie." Later in dat jaar wandelt Dick van Dijk met zijn vrouw, die uit Volendam komt, over de Groene Wal, en vertelt dat de inwoners nog altijd 'not amused' zijn over het verdwijnen van de oude stadswal. "Jij kunt er vast wel voor zorgen dat ie weer terugkomt", zegt zijn vrouw dan tegen hem.

Dick neemt de uitdaging aan, en richt in oktober 2013 Stichting Stadswal Heukelum op, met als doel het in zijn geheel terug laten keren van de stenen stadswal aan de zuidzijde, geheel in de stijl van de oude stadsplattegrond van J. Blaeu uit 1650. In eerste instantie werd geopperd om de originele stadswal te restaureren, maar dat bleek te kostbaar. Besloten werd de stadswal te reconstrueren, met rondelen, torentjes en een ophaalbrug. Dat kostte evengoed nog ca. 1 miljoen euro en vele duizenden mensuren aan inzet van vrijwilligers. In augustus 2016 is gestart met de reconstructie. In juli 2018 is het project gereed gekomen. Op 29 december 2018 is de stadswal feestelijk 'geopend', als laatste handeling van burgemeester Loes van Ruijven. "Een prachtige muur waar het voor de inwoners heerlijk flaneren is. En een ophaalbrug die door de Agger Bouwgroep - het bedrijf van Van Dijk, red. - geheel uit eigen middelen is gefinancierd. Al met al mag gesteld worden dat de nieuwe stadswal zonder het doorzettingsvermogen van Dick van Dijk, de know-how van zijn bedrijf, de gratis werkzaamheden van vele bedrijven, het team vrijwilligers én de bijdragen vanuit de Heukelumse middenstand en vele anderen nooit gerealiseerd zou zijn", concludeerde Van Ruijven.

- Gevelstenen in Heukelum.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Kermis (maart).

- Koningsdag, met de avond ervoor Oranjebal in het dorpshuis.

- Bij de Krakelingenloop (hardlopen, op een zaterdag in mei) kun je kiezen uit de afstanden 5 en 10 km. Er is ook een Jeugdloop.

- Jaarmarkt (3e zaterdag van juni, in 2019 voor de 48e keer). Voor een indruk van dit evenement, zie de videoreportage van Jaarmarkt 2018.

- Krakelingendorp (weekend in augustus).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Fiets- en voetveer over de Linge van Heukelum naar Oosterwijk v.v. (van eind maart tot eind september).

- Watersportvereniging WSV De Wiel in Heukeum biedt vaste ligplaatsen en passantenplaatsen. De basisfaciliteiten voor jachthavens zijn aanwezig. De gemeente heeft aan de kant van het dorp een comfortabele afmeerkade, er tegenover kun je aan een grasveld afmeren. In maart 2018 is het nieuwe clubhuis van de WSV gereed gekomen. Voor zover ons bekend is de WSV nog niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- De provincie Gelderland heeft in juni 2018 gewaarschuwd voor de aanwezigheid van blauwalgen in recreatieplas De Rietput in Heukelum. Uit metingen van Waterschap Rivierenland is gebleken dat er te hoge concentraties giftige blauwalgen zijn aangetroffen. Deze blauwalgen kunnen huid-, maag- of darmklachten veroorzaken. Onder invloed van wind kan er ophoping van de blauwalgen plaatsvinden in een gedeelte van het zwemwater. Dan ontstaat een groene of groenblauwe olieachtige laag die op het water drijft. Er wordt voor gewaarschuwd om niet door deze drijflaag heen te zwemmen en er geen kinderen in te laten spelen. Met een beetje geluk kun je een roerdomp spotten bij De Rietput, zoals Hille de Bruin in 2017 overkwam. De roerdomp is tegenwoordig zeldzaam en ook nog moeilijk te zien door zijn perfecte camouflage. In december 2018 heeft Hille er een ijsvogel gespot.

- De regering heeft een lijst opgesteld van diersoorten die wél als huisdier mogen worden gehouden (al dan niet met specifieke houderijvoorschriften), en een lijst met diersoorten die níet - meer - als huisdier mogen worden gehouden. Deze laatste is in werking getreden per 1 juli 2017. Op deze lijst staat o.a. het wilde zwijn. In maart 2017 zijn in het Griendbos bij Heukelum 8 wilde zwijnen aangetroffen. Vermoedelijk heeft de eigenaar die vanwege dit naderende verbod 'gedumpt'. Faunabeheereenheid Gelderland heeft de dieren afgeschoten, nadat alternatieven om ze elders op te vangen of uit te zetten, zijn onderzocht en niet haalbaar zijn gebleken.

"We hebben de alternatieven serieus bekeken. Een daarvan was onderbrengen in een opvangcentrum in Groningen. Maar daar moesten ze uiteindelijk ook worden afgemaakt. Een ritje van 200 kilometer is dan zinloos. En uitzetten op de Veluwe kan ook niet, want daar is al een overschot aan wilde zwijnen", aldus Erik Koffeman van de Faunabeheereenheid. Hij weet niet hoeveel hobbyboeren er in Gelderland zijn die voortaan geen wilde zwijnen mogen houden. Wel heeft hij een advies aan hen: "Zet ze niet uit in het wild, want het risico van het verspreiden van ziektes is te groot. We zijn een exportland. Bij een uitbraak van bijvoorbeeld varkenspest gaan onmiddellijk de grenzen dicht. Dat kost onze agrarische sector 7 miljoen euro per dag. Dus zeg ik, al klinkt het cru: breng hobbyzwijnen naar de slager." (bron: Omroep Gelderland, 3-4-2017) Zie ook de discussies en pleidooien voor behoud van de wilde zwijnen te Heukelum die er - uiteraard - aan vooraf gingen, op Omroep Gelderland, 2-3-2017.

- Speeltuin De Beerakker is een plek waar niet alleen Heukelumse kinderen zich vermaken, ook kinderen uit omliggende dorpen brengen vaak een bezoekje aan de speeltuin. Naast gewoon lekker spelen, ravotten of een potje voetbal, wordt de speeltuin door het jaar heen ook regelmatig gebruikt voor andere evenementen, zoals sportdagen van de basisscholen, Kermis, Koningsdag, het Krakelingendorp of een ijsbaan op het asfalt. Kortom een belangrijk plekje in Heukelum voor jong en ouder. Speeltuin De Beerakker is toegankelijk is voor iedereen. De speeltuin draait op vrijwilligers. Voor 8 euro per jaar kun je al lid worden van de speeltuinvereniging. Van de contributies worden de toestellen onderhouden en nieuwe toestellen aangeschaft.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Heukelum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Heukelum van fotograaf Martin Stevens.

Terug naar boven

Links

- Nieuws:- Actualiteiten uit Heukelum op Facebook.

- Dorpshuis / MFA: - In november 2016 is multifunctionele accommodatie MFA Heukelum feestelijk geopend. Dit is een samengaan van Dorpshuis DAVA, verenigingsgebouw De Krakeling en biljartvereniging De Pommerans. Samenvoeging in één complex bleek een goed plan, omdat de panden toch al dicht bij elkaar lagen en dit de onderlinge samenwerking en een gezonde en duurzame toekomst van alle betrokken instanties bevordert. Het bestaande dorpshuis is daartoe verbouwd, vernieuwd, en uitgebreid tot het huidige Dorpshuis De Krakeling. Ook De Hummeltjeshoeve heeft eigen ruimtes gekregen voor kinderdagverblijf, peuteropvang en BSO.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Rietput. - Basisschool De Wegwijzer. - Kinderopvang De Hummeltjeshoeve heeft in Heukelum - ze hebben ook nog vestigingen in Ameide en Nieuwland - een kinderdagverblijf, een BSO, een Sport BSO en een peuteropvang. Ze bieden kleinschalige opvang voor kinderen van 6 weken t/m 12 jaar.

- Muziek: - "Fanfarecorps Door Eensgezindheid is opgericht in 1901 en dus al bijna 120 jaar jong. We zijn een actieve vereniging, meerdere malen per jaar houden we concerten in het Dorpshuis of daarbuiten. En daarnaast kun je ons natuurlijk op straat zien tijdens de jaarlijkse Sinterklaasintocht en met de aubade op Koningsdag."

- Sport: - Het complex van voetbalvereniging v.v. Heukelum is in 2018 gerenoveerd. Dat geldt met name voor de beide speelvelden en het trainingsveld. De kleedkamers zijn compleet vernieuwd. Daar bovenop is een nieuwe tribune gerealiseerd. Dankzij veel zelfwerkzaamheid van de leden is men binnen de begroting van ruim 400.000 euro gebleven. Naast de zelfwerkzaamheid heeft de vereniging de nieuwbouw gefinancierd middels sponsoren, een crowdfundingsactie, een lening bij de gemeente en enkele subsidies in het kader van duurzaamheid.

- J'Dance verzorgt Streetdance lessen in Heukelum voor kids en tieners van 4 t/m 13 jaar.

- Welzijn: - "Stichting Heukelum Aktief heeft tot doel een bijdrage te leveren aan een goed voorzieningenniveau in deze kern. Zij doet dit door invulling te geven aan en mogelijkheden te scheppen voor een samenhangend activiteitenaanbod op het gebied van ontmoeting, cultuur, welzijn, educatie en sport. Om dit te realiseren is de stichting verantwoordelijk voor beheer en exploitatie van Dorpshuis De Krakeling en coördineert zij de Buurthulp. Daarnaast organiseert de stichting ook zelf allerlei activiteiten, gebaseerd op ideeën en wensen vanuit de Heukelumse bevolking."

- "Voor zorg en welzijn zijn we steeds meer aangewezen op hulp van familie, kennissen en buren. De overheid noemt dit de participatiemaatschappij. Maar wat als je geen familie of kennissen in de buurt hebt en weinig of geen contact met je buren? En je hebt tijdelijk hulp nodig om een moeilijke periode te overbruggen? Zoals voor een boodschap doen, een klusje in huis of in de tuin, even een keer de hond uitlaten, helpen bij een formulier invullen etc. Dan kun je terecht bij Buurthulp Heukelum: tel. 06-45558867, e-mail info@HeukelumAktief.nl. Buurthulp is een vrijwilligersorganisatie, die stadsgenoten helpt als zij hulp nodig hebben en dit niet zelf kunnen organiseren. Kijk hier voor een overzicht van de mogelijkheden. Maar ook verenigingen kunnen bij grote evenementen een beroep doen op extra vrijwilligers. Bij Buurthulp is elke dag een van de vier buurtambassadeurs telefonisch bereikbaar op het hiervoor vermelde nummer. De ambassadeur probeert zo snel mogelijk een vrijwilliger te vinden die je kan helpen. Als de hulpvraag de vaardigheden van de eigen vrijwilligers overstijgt, zal de ambassadeur een beroep doen op Stichting Welzijn (en in sommige gevallen op het Sociaal Team), die de hulpvraag, als je daarin toestemt, dan overneemt."

- Veiligheid: - Heukelum Alert is er om de alertheid bij verdachte situaties te vergroten. Het is een bewonersinitiatief in samenwerking met politie en gemeente.

- Genealogie: - Doop-, Trouw- en Begraafakten Heukelum 1638-1811. - Overzicht van begravenen op de begraafplaats, met foto's van de grafzerken.

Reacties

(2)

Goedemiddag,
Ik ontdek, als nieuwe inwoner van Heukelum, steeds meer leuke informatie over deze plaats.
Op deze pagina staat deze plaats steeds genoemd als dorp. Ik meen toch dat het een stadje is, klopt dat?
Met groet,
Truda Henselmans

Allereerst welkom 'buurvrouw'! D.w.z. ik woon zelf in Leerdam en dan zijn we toch bijna buren. ;-)
Mijn intentie met deze site is om per plaats alles wat men zou kúnnen willen weten over verleden én heden op één pagina overzichtelijk bij elkaar te vermelden / samen te vatten en te linken naar andere informatieve sites voor wie over een onderwerp nog meer wil weten. Zodat ik anderen die zoektochten in literatuur en/of op het internet bespaar.

Een van de relevante onderwerpen in dit geval is de kwestie 'stadje of dorp'? Welnu, ik kan u onthullen: het is allebei waar. Dit onderwerp had ik nog niet echt uitgewerkt. En omdat deze vraag vaker wordt gesteld, heb ik dit nu uitgewerkt in het hoofdstuk Geschiedenis, onder de kopjes 'Stad(srechten)' en 'Van stad naar dorp'. Dus daar verwijs ik u naar.

Met vriendelijke groet en veel woonplezier gewenst in mijn prachtige buurdorp/-stadje, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl
En wederom veel leesplezier gewenst, want door het genoemde onderwerp en enkele andere onderwerpen die ik nog wat nader heb toegelicht, is de pagina nu uitgebreid van ca. 3.000 naar ca. 4.000 woorden.

Reactie toevoegen