Gemonde

Plaats
Dorp
Sint-Michielsgestel
Noordoost-Brabant
Noord-Brabant

gemonde_op_kaart_jaren_tachtig_kopie.jpg

Op deze kaart kun je aan de gele lijnen en de afgekorte gemeentenamen onder de plaatsnaam goed zien dat Gemonde t/m 1995 onder vier gemeenten viel. NW was gem. Sint-Michielsgestel, ZW gem. Boxtel, NO gem. Schijndel, en ZO gem. Sint-Oedenrode. (© Kadaster)

Op deze kaart kun je aan de gele lijnen en de afgekorte gemeentenamen onder de plaatsnaam goed zien dat Gemonde t/m 1995 onder vier gemeenten viel. NW was gem. Sint-Michielsgestel, ZW gem. Boxtel, NO gem. Schijndel, en ZO gem. Sint-Oedenrode. (© Kadaster)

gemonde_profielloop_2017.jpg

De Profielloop was eigenlijk bedoeld als eenmalig evenement in Gemonde, in 2016 georganiseerd door twee scholieren. Maar het was zó'n succes dat het een jaarlijks evenement is geworden. Mooi toch?!

De Profielloop was eigenlijk bedoeld als eenmalig evenement in Gemonde, in 2016 georganiseerd door twee scholieren. Maar het was zó'n succes dat het een jaarlijks evenement is geworden. Mooi toch?!

gemonde_cv_de_mullukzuipertjes_kopie.jpg

Ze hebben in Gemonde zelfs een jeugdcarnavalsvereniging: De Mullukzuipertjes.

Ze hebben in Gemonde zelfs een jeugdcarnavalsvereniging: De Mullukzuipertjes.

gemonde_heemkundevereniging_den_hogert_kopie.jpg

Heemkundevereniging Den Hogert bestudeert de heemkundige aspecten van Gemonde, zoals de geschiedenis, de gebouwen, het landschap, het dialect, de bodem, de ruimtelijke ordening, de flora en de fauna. En natuurlijk publiceert zij daar ook over.

Heemkundevereniging Den Hogert bestudeert de heemkundige aspecten van Gemonde, zoals de geschiedenis, de gebouwen, het landschap, het dialect, de bodem, de ruimtelijke ordening, de flora en de fauna. En natuurlijk publiceert zij daar ook over.

gemonde_leefbaarheidsgroep_kopie.jpg

De Leefbaarheidsgroep Gemonde bestudeert de actuele situatie in het dorp en hoe die op allerlei manieren kan worden verbeterd. Ze zijn niet te stuiten: moet je eens kijken wat ze de afgelopen jaren al hebben gerealiseerd!

De Leefbaarheidsgroep Gemonde bestudeert de actuele situatie in het dorp en hoe die op allerlei manieren kan worden verbeterd. Ze zijn niet te stuiten: moet je eens kijken wat ze de afgelopen jaren al hebben gerealiseerd!

gemonde_kermis.jpg

In oktober gaan de Gemondenaren vier dagen lang uit hun dak tijdens de Kermis Gemonde

In oktober gaan de Gemondenaren vier dagen lang uit hun dak tijdens de Kermis Gemonde

gemonde_dorpstafel.jpg

Een van de vele goede initatieven die de afgelopen jaren in Gemonde gerealiseerd zijn, is de Dorpstafel Gemonde, waar de Gemondenaren elkaar met van alles kunnen helpen, maar alleen een bakje koffie komen drinken en een praatje maken is ook goed.

Een van de vele goede initatieven die de afgelopen jaren in Gemonde gerealiseerd zijn, is de Dorpstafel Gemonde, waar de Gemondenaren elkaar met van alles kunnen helpen, maar alleen een bakje koffie komen drinken en een praatje maken is ook goed.

Gemonde

Terug naar boven

Status

- Gemonde is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente Sint-Michielsgestel.

- Vóór de gemeentelijke herindeling van 1996 viel Gemonde onder maar liefst 4 verschillende gemeenten; Boxtel, Schijndel, Sint-Michielsgestel en Sint-Oedenrode. Vandaar dat de plaats ook 4 postcodes had (en nog steeds heeft: 5291-5294), om deze delen van elkaar te kunnen onderscheiden. Eén van de principes van de postcode is namelijk dat deze maar in 1 gemeente kan en mag liggen. Vandaar dat een plaats meer postcodes krijgt als zij onder meer gemeenten viel of valt (recordhouder in dezen was Zwaagdijk (sinds enkele jaren verdeeld in de dorpen Zwaagdijk-Oost en Zwaagdijk-West), dat tot in de jaren zeventig onder 6 gemeenten viel en dus 6 postcodes heeft).

- Onder het dorp Gemonde vallen ook de buurtschappen Besselaar (grotendeels), De Hogert, De Wielse Hoeven, Kerkeind en Langenberg (deels).

Terug naar boven

Naam

In het dialect
Gimde of Gim'nde.

Oudere vermeldingen
698-699 kopie 1191 Datmunda, 1312-1350 Gemonden, 1472 Gheemonden, 1573 Gemunde.

Naamsverklaring
Het eind 7e eeuw genoemde Datmunda is vermoedelijk een verschrijving voor het Oudnederlandse Gamunda* 'monding', een vorming met het collectiefprefix Germaans ga-, Middelnederlands ge-, van mond 'riviermonding', naar de ligging aan de monding van een zijriviertje van de Dommel. Vergelijk ook plaatsnamen als Neckargemünd (Duitsland).(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Mullukzuipertjesland.

Terug naar boven

Ligging

Gemonde ligt Z van Sint-Michielsgestel, NO van Boxtel, W van Schijndel.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 heeft Gemonde 64 huizen met 271 inwoners in de gemeente Sint-Michielsgestel en 60 huizen met 372 inwoners in de gemeente Boxtel. Daarnaast waren er nog kleinere delen in de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode, maar die werden in dat jaar niet apart gespecificeerd.

- Bij de herindelingen van 1996 in deze regio is het dorp geheel onder de gemeente Sint-Michielsgestel gebracht. Daartoe hebben de volgende grenscorrecties plaatsgevonden:
van de gemeente Boxtel: 458 hectare met 397 huizen en 1.133 inwoners;
van de gemeente Schijndel: 281 hectare met 106 huizen en 280 inwoners;
van de gemeente Sint-Oedenrode: 199 hectare met 63 huizen en 183 inwoners.

- Tegenwoordig heeft het dorp ca. 900 huizen met ca. 2.200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Archeologie
"Wat is er aan de hand in Gemonde? Komt er na jaren speculeren eindelijk zekerheid over de oorsprong van het dorp? Wanneer het aan de Universiteit van Amsterdam ligt zeker wel. De geschiedenis van ons dorp ligt in de nevelen van de tijd. Ook over de oorpsrong van de plaatsnaam is door de jaren heen veel gespeculeerd. Waar is die van afgeleid en wat betekende het? En is het waar dat het dorp vroeger op een andere plek lag? Rond de kerk die ooit op De Hogert stond? En hoe zit het met de Romeinse villa die hier ergens moet hebben gelegen? Zouden daar nog resten van worden ontdekt?

De antwoorden liggen in de grond en de Gemondenaren hebben die zelf opgegraven; in en rond het dorp hebben ze kleine ondiepe putjes gegraven om te kijken wat daar in de grond zit. De gevonden scherven en andere voorwerpen worden geanalyseerd door specialisten van de Universiteit van Amsterdam, die hierdoor kunnen ontdekken wanneer hier mensen leefden. Op die manier ontstaat een duidelijk beeld van de ontwikkeling van ons dorp door de eeuwen heen. 'Gemonde Graaft Geschiedenis' was een weekend-project waar Gemondenaren van alle leeftijden aan konden meedoen. Op 31 augustus en 1 september 2019 waren ze bezig met het opgraven, wassen en het sorteren van hun vondsten. Ook niet-Gemondenaren konden meedoen." Aldus de Facebookpagina van het project.

Kerkelijk
Al rond 700 moet er in de huidige Gemondse buurtschap De Hogert een houten kapel hebben gestaan. Deze kapel krijgt in de loop der eeuwen enkele houten opvolgers. Omstreeks 1100 komt er een kerkje in tufsteen, dat in de 14e eeuw wordt vervangen door een grotere kerk in romaans-gotische stijl. Vanaf 1648 nemen de protestanten de kerk in gebruik. Sinds 1674 maken de katholieken gebruik van een schuurkerk. Vanaf 1798 - ten tijde van de Bataafse Republiek - is er weer godsdienstvrijheid en mogen de katholieken hun oude kerk weer terug. Zij hebben echter voorkeur voor nieuwbouw. In 1809 krijgen zij de vervallen kerk op De Hogert overgedragen. In 1824 breken ze deze kerk af en komt er een nieuwe kerk in de huidige dorpskern van Gemonde. Zie voor het verdere verloop van het kerkelijke gebeuren het hoofdstuk Bezienswaardigheden.

Bestuurlijk
De vierdeling van Gemonde gaat terug tot 11 juni 1314, als hertog Jan III van Brabant een groot stuk 'woeste grond' in erfpacht uitgeeft aan de omwonenden van dat gebied. Die mogen de grond gebruiken om er hun vee te weiden en turf te steken. De Bodem van Elde, zoals dit gebied genoemd werd, strekte zich uit over vier jurisdicties: die van de heerlijkheden Sint-Michielsgestel, Schijndel, Boxtel en Sint-Oedenrode. De Bodem van Elde komt onder toezicht te staan van acht 'schutters', twee namens ieder dorp. Ze moeten een eed van trouw afleggen. Onrechtmatig gebruik van het grondgebied wordt beboet. Naast het gebruik is ook het onderhoud van de wegen en waterlopen prima geregeld.

In 1802, t.g.v. het ontstaan van het huidige instituut 'gemeente', tekent de bekende landmeter Hendrik Verhees een mooie kaart van de Bodem van Elde. In dat jaar wordt ‘de Bodem’ na een bestaan van bijna vijf eeuwen onder de vier dan net ingestelde gemeenten (= de hiervoor genoemde voorheen heerlijkheden) verdeeld. Schijndel eigent zich de gronden meteen toe en verkoopt ze; in 1812 dragen de Boxtelse gezworenen hun deel van de gronden over in eigendom aan de gemeente Boxtel. Ondanks protesten van enkele gezworenen worden ook de gronden van Sint-Michielsgestel uiteindelijk verkocht. Alleen in Sint-Oedenrode blijft de ‘Bodem van Elde’ nog lang een zelfstandige afdeling binnen de gemeentefinanciën.

Vanaf de Franse Tijd streven de Gemondenaren actief naar een eigen, zelfstandige gemeente. In 1803 dienen zij daartoe een verzoek in bij het 'Departementaal Bestuur van Braband'. Boxtel en Sint-Oedenrode lijken bereid mee te werken aan een verzelfstandiging van het dorp, maar de andere twee gemeenten weigeren dat. Omstreeks 1930 haalt ook een provinciaal voorstel tot wijziging van de complexe ligging het niet. Gemonde zou in dat geval naar Boxtel zijn gegaan, een oplossing waar pastoor Van Doremalen een fel voorstander van was. Uiteindelijk maakt de herindeling van 1996 een einde aan deze vierdeling. (bronnen en voor nadere informatie zie: Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) en Henk Beijers)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Gemonde, kun je terecht bij de volgende instantie en site:

- Heemkundevereniging Den Hogert is opgericht in 1984 en heeft ongeveer 100 leden. De vereniging wil in brede kring belangstelling wekken voor de kennis van Gemonde en voor heemkunde in het algemeen. Daarnaast onderzoeken en bestuderen de leden de verschillende heemkundige aspecten van het dorp zoals de geschiedenis, de gebouwen, het landschap, het dialect, de bodem, de ruimtelijke ordening, de flora en de fauna. De vereniging komt ook op voor de heemkundige belangen van het dorp en stimuleert de publicatie van heemkundige onderzoeken.

- Verhalen over de geschiedenis van Gemonde op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Na de sluiting van Dorpshuis De Kei in 2018 (waarvoor zie het hoofdstuk Links), is het pand begin 2019 verkocht aan ontwikkelaar Ad van de Groenendaal uit Schijndel, die er in dat jaar 6 sociale huurwoningen - op beide verdiepingen 3 stuks - in heeft gerealiseerd. De nieuwe woningen komen in het dorp goed van pas. Want in 2012 en 2013 kwamen er geen woningen bij, in 2014 5, in 2015 en 2016 geen, in 2017 4 en in 2018 geen. In 7 jaar tijd dus maar 9 woningen. Op het achterterrein van De Kei zijn parkeerplaatsen gerealiseerd en een tuin voor de bewoners. Daardoor kunnen de nieuwe bewoners op eigen terrein parkeren.

- In 2009 is het integraal Dorpsontwikkelingsplan (iDOP) Gemonde verschenen. In 2013 is het iDOP afgerond. In de tussengelegen jaren is veel bereikt en zijn veel projecten uitgevoerd. Voor nadere informatie zie de link.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Gemonde heeft 7 rijksmonumenten.

- De huidige Sint Lambertuskerk dateert uit 1924 en lag voor de grenscorrecties van 1996 op grondgebied van de gemeente Boxtel. In 1824 wordt de Sint Lambertuskerk gebouwd aan de Sint Lambertusweg (de opvolger van de in dat jaar afgebroken kerk op De Hogert), die op zijn beurt in 1924 is vervangen door de huidige kerk. De kerk en de geloofsgemeenschap vallen tegenwoordig onder de in 2013 opgerichte RK Parochie Heilige Michaël, die de dorpen Den Dungen, Gemonde, Schijndel en Sint-Michielsgestel omvat.

"Talrijke gegevens maken sterk de indruk dat deze omgeving reeds vóór 700 in aanraking is gekomen met het Frankische Christendom, dat hier door missionarissen uit de directe omgeving van Lambertus is verkondigd. Het christendom kwam vanuit de bisdomstad Maastricht via de Maas stroomafwaarts en bereikte via de vele stroompjes ook de nederzetting Gemonde, gelegen aan de rivier de Dommel. De kerkheuvel Den Hoogert, waar nu de begraafplaats is, was een geschikte plaats voor de geloofsverkondiging. Een kleine missiekapel was de eerste in de reeks van alle volgende kapellen en uiteindelijk het dorpskerkje.

Bij opgravingen zijn op deze plaats resten aangetroffen van een stenen kerk, die in de 11e eeuw gebouwd is. Daar werd een aantal eeuwen gekerkt in een kerk, die aanvankelijk een romaans aanzien had. Later kreeg de kerk door verbouwingen een meer gotische stijl. Na de sluiting van deze gotische stenen kerk rond 1648 zagen de katholieken zich genoodzaakt elders hun geloof te vieren. Er kwamen twee achtereenvolgede schuurkerkjes. De een in 1674 en de ander in 1771. In 1824 breekt men de eeuwenoude kerk op Den Hoogert af en begint men in Gemonde aan de bouw van een nieuwe kerk. Stenen van de oude kerk zijn voor de nieuwe kerk gebruikt. Als deze kerk, gelegen tegenover het Twijnmeer, na honderd jaar te klein wordt, bouwt men de huidige kerk, die in 1924 haar deuren opent voor de beleving van het katholieke geloof." (bron: RK Parochie Heilige Michaël)

- De Maria Gilde kapel (hoek Twijnmeer - Besselaar) is in 2012 ingezegend.

- De Ronde Molen (Sint Lambertusweg 31) dateert uit 1913. Het is een ronde stenen molen, waar alleen de opvallende witte molenromp nog van is overgebleven. Het was de opvolger van een naamloze standerdmolen die in 1888 in het Diepenbroek was gebouwd, en die in 1907 is afgebrand. Deze molen stond 900 meter ZW van de latere Ronde Molen. De windmolen fungeerde als korenmolen, en is in 1925 reeds onttakeld. Er is toen een dieselmotor geïnstalleerd. Halverwege de jaren zeventig wordt de concurrentie te groot en stopt men met het bedrijf. Tegenwoordig wordt de molenromp gebruikt als opslag en zijn er twee woningen tegenaan gebouwd.

- Het verzetsmonument aan de Hooghemertseweg is vervaardigd in 2004. Het is een initiatief van de in Boxtel woonachtige Henk Geerts. Als zoon van de Gemondse verzetsstrijder Frans Geerts vond Henk dat ook zijn geboortedorp een eigen herinnering aan het verzet in de Tweede Wereldoorlog moest krijgen. Nadat hij in 2003 aanwezig was geweest bij de dodenherdenking bij het in dat jaar onhulde verzetsmonument in Boxtel, in de Kampina, was hij onder de indruk van wat daar door vrijwilligers was neergezet. Geerts benaderde de ontwerper van het Boxtelse verzetsbeeld, Broer van Houtum. Die toonde zich bereid om ook voor Gemonde een beeld te ontwerpen. Het monument bestaat uit stalen silhouetten op een gemetselde sokkel.

Als locatie voor het herdenkingsteken is de Hooghemertseweg uitgekozen, nabij de afslag met de Koudenbergstraat. De plek grenst aan het weiland waar in september 1944 een glider - een militair zweefvliegtuig - met acht Amerikanen is geland. Antoon Smits bracht een deel van hen naar een onderduikplaats in de Gasthuiskamp, een gebiedje dat grenst aan de noordkant van de Schijndelsedijk. In een droge sloot hielden zich daar al meer Amerikanen schuil, die eerder op de Schoonberg waren neergekomen. Verzorgd door een groep Gemondenaren bleven de militairen daar gedurende 45 dagen, tot het moment dat de Duitsers zich terugtrokken. Het verzetsmonument in Gemonde is opgericht om de herinnering levend te houden aan de Gemondenaren die de Amerikaanse soldaten in de Gasthuiskamp van de nodige proviand voorzagen.

- De grenspaal Boxtel-Sint-Michielsgestel in het hart van Gemonde houdt de herinnering levend aan de ingewikkelde bestuurlijke situatie zoals deze was vóór 1996. Het kunstwerk De Vierklank verwijst naar de herindeling van 1996.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Nieuws over evenementen en activiteiten in het dorp op Facebook.

- Activiteiten Commissie Gemonde organiseert de evenementen Avond4daagse, Koningsdag, Dodenherdenking en Sinterklaasviering.

- Activiteitenagenda Gemonde.

- Carnaval. - Gezelligheidsvereniging C.V. Bakt d'r niks van heeft als doel diverse activiteiten te organiseren, waaronder als hoofdactiviteit Carnaval. Hun naam is ietwat misleidend en wellicht getuigend van valse bescheidenheid; ze gooien namelijk regelmatig hoge ogen in de regio met hun praalwagens.

- Avondwandelvierdaagse (juni).

- Gemonde Gaat Los (weekend begin september).

- De Profielloop (op een zondag in september) is hét (hard)loopevenement van Gemonde. Het evenement is "Vernieuwend, verrassend, verbeterd!: 1: In 2016 is de Profielloop door 2 scholieren (David Mornout en Robin Bogers) georganiseerd als profielwerkstuk, in 2017 zijn zij gaan studeren en wordt de Profielloop dus door 2 studenten georganiseerd! 2: Het parcours is uniek! Zowel verharde als onverharde paden leiden je door de prachtige natuur rond het dorp! 3: Live muziek bij start en finish! 4: Gratis consumptie in de kantine! 5: Kortingsbon voor Run and Walk! 6: Zowel hardlopen als wandelen, voor ieder wat wils! 7: Kortingsbon voor www.hardloopshop.nl! 8: Herinnering voor iedere deelnemer! 9: Fotografie door professionele fotografen, foto's na afloop gratis te downloaden! 10: Leuke prijzen voor de eerste 3 mannen/vrouwen bij alle hardlooponderdelen!" Aldus de site van het evenement. Dit alles onder hun motto: "Waarom zouden we stoppen met iets dat goed is?" En daar hebben ze natuurlijk helemaal gelijk in. Je kunt kiezen uit de afstanden 5,5 en 10 km én bij beide kun je ook kiezen of je wilt hardlopen of wandelen. Verder is er ook nog een Kidsrun.

- Kermis (4 dagen in oktober).

- Rond kerst 2020 was er de eerste Gimmese Stallekesroute, van 12 december 2020 tot en met 6 januari 2021. "Juist in dit roerige jaar willen we samen nog wat moois neerzetten in december. En wat is er nu fijner en veiliger dan wandelen in de buitenlucht."

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Fiets- en wandelroutes door en rond Gemonde.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Gemonde, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Ca. 500 oude foto's en ansichtkaarten van Gemonde.

- Ca. 100 actuele foto's van het dorp.

- Filmpjes over Gemonde.

- Fotoreportage van het dorp door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Gemonde.

- Nieuws: - Nieuws uit het dorp op Facebook.

- Belangenorganisatie: - De naam van Leefbaarheidsgroep Gemonde spreekt voor zich. De groep organiseert en coördineert projecten voor jong en oud in het dorp, zoals verkeersproblematieken, ondernemersnetwerk, huiskamer voor senioren, skate-, voetbal- en speelplek voor jongeren. Ook worden, samen met andere dorpen in de buurt, de mogelijkheden van een zorgcommunity onderzocht.

- Dorpshuis/MFA: - Medio 2017 is de BSO verhuisd van Dorpshuis De Kei naar de Lambertusschool. Nu die bezettings- en financiële basis onder het dorpshuis is weggevallen, kon men de exploitatie niet meer rond krijgen, en overwoog het bestuur in 2017 daarom het pand te verkopen en een dorpshuis in de Lambertusschool te creëren. Dat eerste is inderdaad gebeurd; het dorpshuis is in 2018 gesloten, het pand is begin 2019 is verkocht, en er zijn 6 appartementen in gerealiseerd. Zie daarvoor verder het hoofdstuk Recente ontwikkelingen. Sinds 2018 zijn er plannen in ontwikkeling voor één mutifunctionele accommodatie (MFA) in het dorp, waar onderwijs, ontmoeting en ontspanning samenkomen. Het is de bedoeling dat een en ander gerealiseerd wordt door het pand van de basisschool met een aanbouw uit te breiden.

"Gemeente Sint-Michielsgestel organiseerde in februari 2021 speciaal voor direct omwonenden van de Sint Lambertusschool in Gemonde een digitale bijeenkomst over Multifunctionele Accommodatie (MFA) De Stek. Om tot een prachtig MFA voor ons dorp te komen, hechten zowel de gemeente als de verschillende gebruikers van de MFA (dorpshuis, school, buitenschoolse opvang en kinderdagverblijf) veel waarde aan de aandachtspunten en ideeën van onze ‘buren’. Voor een aantal direct omwonenden zijn er zorgen over het parkeren. Deze zorg wordt in overleg met de gebruikers bij de uitwerking van het project meegenomen. Het parkeren is een uitdaging waar we met het hele dorp voor staan, omdat we nu eenmaal te maken hebben met de bestaande situatie in het centrum van ons dorp. Als bestuur verwachten wij dat het dorpshuis van De Stek voornamelijk bezocht gaat worden door Gemondenaren en dat ons centrum te voet of met de fiets voor de meesten goed bereikbaar is. Wij zullen dan ook stimuleren om auto’s waar mogelijk thuis te laten. Naast de aandachtspunten van de direct omwonenden, staan wij ook open voor de suggesties en ideeën van andere Gemondenaren. We doen het samen! Laat graag je bericht achter in onze ideeënbus."

- Onderwijs: - De Lambertusschool in Gemonde beoogt het onderwijs zo te organiseren dat er voor elk kind veel te leren valt op zijn niveau. Het onderwijs moet effectief, maar ook attractief zijn. Er wordt gewerkt met moderne materialen en eigentijdse werkvormen. Het gebruik van de I-pad maakt daar onderdeel van uit. Kinderen zoeken informatie op op internet, maar maken ook werkstukken met behulp van verzamelde informatie. Ze vinden het belangrijk dat de kinderen zich veilig voelen binnen de school. Het is een voorwaarde om je goed te kunnen ontwikkelen. Zo verwachten ze van de kinderen dat ze respect hebben voor elkaar en dat er niemand wordt buitengesloten. Ze besteden met behulp van het programma 'Leefstijl' uitgebreid aandacht aan de sociaal-emotionele ontwikkeling. Ze beogen zo goed mogelijk aan te sluiten bij de mogelijkheden van alle kinderen. Zo kunnen kinderen die met een verrijkingsprogramma werken gebruik maken van een 'spreekuur'. Samen met een leerkracht reflecteren ze op hun extra werk van de afgelopen week. Ook worden afspraken gemaakt over het werk voor de komende dagen.

Sinds januari 2016 is sprake van een Integraal Kindcentrum (IKC) in Gemonde; één plek voor onderwijs, opvang, opvoeding en ontwikkeling voor alle kinderen van 0 t/m 12 jaar. De basisschool werkt namelijk samen met 't Berenhuis, dat de kinderopvang verzorgt en Bolderburen, die de tussenschoolse en buitenschoolse opvang organiseert. Samen zetten ze zich in voor gerichte samenwerking om zodoende voor het kind optimale ontwikkelingskansen te creëren in een veilige, sociale en stimulerende omgeving. Om dat te bereiken hebben ze hun pedagogische visies op elkaar afgestemd. Daarbij hebben ze deze visie beschreven in zichtbaar concreet gedrag, zodat duidelijk wordt hoe de pedagogische visie in het werk van elke dag gestalte krijgt.

- Verenigingen algemeen: - Het dorp Gemonde heeft met ca. 30 verenigingen een rijk verenigingsleven.

- Muziek / dansen: - Muziekvereniging Sint Lambertus.

- Country Line Dancers The Rodeo Dancers.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Irene. "Rooms Katholieke Voetbalvereniging Irene RKVV Irene is op 22 juli 1944 opgericht, tijdens de bezetting van Nederland. In deze dagen kozen de Gemondenaren voor een toepasselijke naam; de naam Irene komt namelijk van de Griekse godin van de vrede. Ook de vredesduif en de ‘‘V’’ in het logo en voorop het wedstrijdshirt refereren aan de Gemondse wens om vrede." In 2019 hebben ze het 75-jatig bestaan gevierd.

- Tennisvereniging.

- Bridgeclub Gemonde. - Bridgeclub Prettig Spel.

- Gilde: - De twee Gilden uit Gemonde (het Gilde St. Anthonius en St. Sebastiaan en het Gilde St. Joris & St. Catharina) zijn in 2018 gefuseerd tot Gilde Sint Joris, Catharina, Antonius en Sebastiaan.

- Welzijn: - Sinds maart 2016 is er de Dorpstafel Gemonde. Elke woensdagochtend van 10.00–12.00 uur staat de koffie klaar in dorpshuis De Kei. De Dorpstafel is een echte tafel, waar je kunt aanschuiven voor een kop koffie en om je verhaal te doen, om te luisteren, te vragen en te geven. Waar aanbod en vraag samen komen. Een plek om je te helpen bij je formulieren en een leestafel en boekenkast om te lezen. Een plaats waar je ideeën kunt delen. Zonder lidmaatschap, papieren of ander gedoe; er voor elkaar zijn, kennis en talent delen. Elkaar steunen daar waar nodig. Of het nu gaat om praktische diensten zoals de hond uitlaten, een boodschap doen, computerhulp bieden, een klusje doen of om sociale activiteiten zoals samen wandelen of naar de stad gaan. Dát is het idee achter de Dorpstafel. Er is ook een digitale dorpstafel, zodat je ook vanuit thuis een beroep kunt doen op elkaar. Burenhulp in een modern jasje!

Ook de wijkzuster sluit wekelijks van 11:00-12:00 uur aan bij de dorpstafel om op deze laagdrempelige manier mensen met hulpvragen te woord te staan. Natuurlijk kan zij op dat moment eventueel ook een huisbezoek afspreken. Verder is er sinds 30 maart 2016 iedere 6 weken tijdens de Dorpstafel ook het Repair Café Gemonde: Broodroosters, lampjes, föhns, kleding, een fiets die kuren vertoont, een klok die niet meer aangeeft hoe laat het is, speelgoed... Alles wat het niet meer doet is welkom en maakt kans op een geslaagde reparatie. De aanwezige vakmensen zorgen voor het benodigde gereedschap en alleen gebruikte materialen hoef je te vergoeden. Als je tevreden bent stellen zij een vrijwillige bijdrage zeer op prijs. Iedereen is van harte welkom, ook mensen uit de omliggende dorpen met hun reparaties of als vrijwilliger. Ben je handig met naald en draad? Vind je het leuk om elektrische apparaten na te kijken of fietsen te repareren? En wil je 1x in de 6 weken 2 uurtjes je kennis en kunde ter beschikking stellen? Meld je dan aan als vrijwilliger!

- Vervoer: - Sinds 2016 is er ook het Vervoerspunt Gemonde. Dit ondersteunt de inwoners met incidenteel vervoer. Zij is er voor alle inwoners van het dorp die om gezondheids- of mobiliteitsredenen geen gebruik kunnen maken van eigen, openbaar, of ander lokaal vervoersaanbod. Het is bedoeld voor Gemondenaren die geen beroep kunnen doen op buren, familie of kennissen. Het gaat dan om vervoer voor bijv. boodschappen, het ziekenhuis, de huisarts, de kaartclub, familie, het koor.

- Veiligheid: - In Gemonde is zowel een Whatsappgroep als een Buurt Informatie Netwerk (BIN) actief. "Wat zijn de verschillen? Tussen het BIN en Whatsapp zitten verschillen, maar ze vullen elkaar ook heel mooi aan. Whatsapp is een initiatief van de inwoners zelf. Whatsapp gebruik je bij acute situaties als je ziet dat personen verdacht gedrag vertonen. Zie je bijvoorbeeld iemand over een schutting klimmen met een breekijzer, dan bel je 112. Daarna stuur je een Whatsapp berichtje rond. Whatsapp is wijk- of straatgebonden. De politie is niet actief in de Whatsappgroep zelf. Whatsappjes worden verstuurd met een mobiele telefoon. De berichten zijn kort maar krachtig. Je bent als Whatsapp-gebruiker niet anoniem.

Het BIN is georganiseerd door de gemeente, politie en BINT voor welzijn en ondersteuning. Het BIN is vooral informatief, het gaat over een langere termijn en het is gemeentebreed. De wijkagenten zijn een onmisbaar onderdeel van het BIN. De berichten worden verstuurd via e-mail. Wat veel inwoners waarderen is dat deelname anoniem is. Het e-mailadres is namelijk versleuteld. De BIN-coördinator (kortweg de BINco) en de politie zien geen e-mailadressen. Het BIN heeft er voordeel bij om samen te werken met Whatsappgroepen maar ook andersom en daar gaan wij ons als BINco’s voor inzetten. De inzet van extra oren en ogen in de buurt kunnen criminaliteit voorkomen. Ons advies is dan ook word zowel lid van het BIN als van Whatsapp."

- "Op de Facebookpagina Gemonde Veilig kunnen we gegevens uitwisselen om de veiligheid in het dorp te verbeteren. Zoals getuigen gezocht, sleutels kwijt. Voor spoedzaken hebben we Whatsapp."

Reactie toevoegen