Status

- Everland is een buurtschap en natuurgebied in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Roosendaal. T/m 1996 gemeente Roosendaal en Nispen.

- De buurtschap Everland valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Nispen.

Naam

Naamsverklaring
Houdt geen verband met ever ‘everzwijn’, maar met (h)evene, waarin we misschien hevene ‘landmaat van 200 gemeten’ mogen zien, maar dat, omdat het in het eerste deel van de naam voorkomt, waarschijnlijk samenhangt met avenagium ‘haverveld’ dat voortkomt uit avena. In het middeleeuwse drieslagstelsel was haver of (h)evene namelijk een van de hoofdgewassen, iets wat nog naklinkt in vergelijkbare veldnamen als evenakker of evenmeet. (1)

Ligging

De buurtschap Everland ligt Z van Roosendaal, NW van Nispen, en grenst in het W aan de spoorlijn Roosendaal-Antwerpen. Gelegen rond het Everlandwegje, dat vanuit Nispen in NW richting naar de Roosendaalse wijk Tolberg loopt.

Statistische gegevens

De buurtschap Everland omvat ca. 10 huizen (waarvan er 2 onder Roosendaal vallen; de huisnummers 1 en 2, de rest valt onder Nispen) met ca. 25 inwoners. Het deel dat als natuurgebied wordt ontwikkeld, beslaat een oppervlakte van circa 20 hectare.

Jaarlijkse evenementen

- Op een zondag in februari organiseert IVN/KNNV afd. Roosendaal de jaarlijkse winterwandeling naar natuurgebied Everland, dat alleen in de wintermaanden toegankelijk is. Vanwege het drassige terrein zijn laarzen/ stevig schoeisel aanbevolen. Het geheel duurt ca. 2 uur.

Landschap, natuur en recreatie

- De ruilverkaveling heet tegenwoordig landinrichting. Dat geeft aan dat het primaire doel nog wel is de omstandigheden voor de landbouw te verbeteren, maar dat er veel meer dan vroeger ook rekening wordt gehouden met de natuur. Daar worden ook speciale gebieden voor aangewezen. In het kader van de Ruilverkaveling Schijf-Nispen zijn op die manier verschillende plekken aangewezen als beschermd natuurgebied, waarvan Everland in de ogen van voormalig boswachter Van Gils* het meest interessante is: “Dit is nog echt ouderwets meetjesland zoals je dat hier vroeger veel zag. Kleine perceeltjes met diepe greppels en veel knotwilgen” (792). Qua landschap lijkt het op het broekland rond het rietmoeras van De Matjens bij Achtmaal. Alleen is dat veel groter en het ontwikkelt zich tot een weidevogelgebied. Van Gils vreest dat Everland daar te klein voor is.
* Van Gils was tot 1999 opzichter en boswachter in deze streek.

Het gebied is vooral interessant vanwege de plantengroei. Door de verschralingstactiek (dat wil zeggen: laat maaien, niet bemesten en extensief beweiden) verwacht Van Gils een grote verscheidenheid aan planten en bloemen terug te krijgen, die van nature thuishoren in laag, drassig land. Everland ligt langs de Molenbeek, ongeveer halverwege Nispen en Roosendaal. Een eindje verder ligt het Molenbeekse Bos, dat zich aan het ontwikkelen is tot een stadswandelbos voor de inwoners van Roosendaal. Verder loopt er langs de Molenbeek een toeristisch fietspad. “Het mooiste zou eigenlijk zijn als wij ook de grond tussen Everland en het Molenbeekse Bos in eigendom zouden hebben. Dan zouden wij er een mooi aaneengesloten gebied van kunnen maken, maar misschien komt dat nog wel”, zo besluit Van Gils.

Het Everland is een oud weidegebied van 24 ha met kleine weitjes, slootjes en veel knotwilgen. De knotwilgen hebben onderhoud nodig; om de 3-4 jaar moeten de takken er af. Een groep natuurbeheerders zet daar elk jaar de schouders onder. Verder is het gebied van historische waarde. Dit blijkt uit de vondsten die er in de loop van de tijd zijn gedaan door IVN/KNNV afd. Roosendaal.

Links

- Gedicht: - Cees Sep heeft in 2019 een mooi gedicht gemaakt over de schoonheid van de buur-buurtschappen Brembos en Everland.