Burum

Plaats
Dorp
Noardeast-Fryslân
Fryslân

burum_collage.jpg

Burum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Burum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Burum..jpg

Ze houden het netjes in Burum

Ze houden het netjes in Burum

Burem.JPG

Het kerkje van Burum op een terp

Het kerkje van Burum op een terp

Burem (2).JPG

Molen Windlust is op 8 april 2012 volledig afgebrand, maar is herbouwd. De herbouw is in 2014 gereedgekomen.

Molen Windlust is op 8 april 2012 volledig afgebrand, maar is herbouwd. De herbouw is in 2014 gereedgekomen.

Burum

Terug naar boven

Status

- Burum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 2018 gemeente Kollumerland en Nieuwkruisland.

- Onder het dorp Burum vallen ook de buurtschappen De Keegen en Scharnehuizen.

Terug naar boven

Naam

In het Kollumerlands en het Fries
Boerum. De plaatsnaamborden vermelden overigens alleen de Nederlandse spelling.

Oudere vermeldingen
1408 Burum.

Naamsverklaring
Datief meervoud van het Oudfriese buer 'woning, klein huis', dus 'bij de woningen'. Vergelijk Bierum en Buren.(1)

Terug naar boven

Ligging

Burum ligt O van Kollum, NO van Buitenpost en grenst in het O aan de provincie Groningen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Burum 187 huizen met 1.121 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 250 huizen met ca. 625 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Satellietgrondstations
Ten noorden van Burum ligt grondstation It Grutte Ear (het Grote Oor) (Station 12), zoals het in de volksmond heet, voor satellietcommunicatie van Inmarsat (voorheen Stratos en Xantic). Op het terrein van het grondstation ligt ook het satellietgrondstation van afluisterdienst Joint Sigint Cyber Unit (JSCU) (voor 2014: Nationale Signals Intelligence Organisatie, verkort tot Nationale Sigint Organisatie (NSO)), een samenwerkingsverband van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). In LC, 20-12-2018, vind je een uitvoerig artikel over wat die satellietgrondstations hier voor taken uitvoeren.

Het Burumse 'afluisterpark' gaat naar het buitenland verhuizen. De tientallen schotels waarmee satellietcommunicatie wordt onderschept staan namelijk de geplande introductie van het zogeheten 5G-netwerk in de weg. Voor dit snelle netwerk moet de 3,5 GHz-band worden gebruikt en met die frequentie onderscheppen de Nederlandse inlichtingendiensten tot heden internetverkeer en telefoongesprekken. De Tweede Kamer wil dat er haast wordt gemaakt met de komst van het 5G-netwerk. Het snellere internet is namelijk nodig voor het faciliteren van bijvoorbeeld zelfrijdende auto's, (operatie)robots, apparatuur in huis en slimme sensoren in de landbouw, en de Tweede Kamer wil niet dat Nederland op achterstand komt.

Het probleem is dat het niet mogelijk is om de 3,5 GHz-frequentie die in Burum in gebruik is, te delen met het 5G-netwerk. Dat zou over en weer allerlei storingen opleveren, zo heeft onderzoek van TNO uitgewezen. Het huidige grondstation verhuist daarom naar het buitenland. In oktober 2019 beoogt het Rijk daar duidelijkheid over te kunnen verschaffen. Het voornemen is om medio 2020 een werkend 5G-netwerk te hebben. - Toelichitng op wat het 5G-netwerk inhoudt, met toelichting ook omtrent allerlei misverstanden die de ronde doen m.b.t. vermeende schadelijkheid.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Burum heeft 3 rijksmonumenten; de Terpkerk, de pastorie en de molen.

- De Terpkerk (voorheen Hervormd) (Uithof 1) is in 1784 gebouwd op de plaats van een laatmiddeleeuwse voorganger. In de kerk bevinden zich een 18e-eeuwse preekstoel met gesneden kariatiden, getordeerde ionische zuilen en een doophek uit 1630, een negental 17e- en 18e-eeuwse herenbanken, een aantal deels 17e-eeuwse grafzerken, een drietal 18e-eeuwse koperen kronen en een orgel van Petrus van Oeckelen uit 1876. In de toren van de kerk bevinden zich een klokkenstoel met een door Steen en Borchardt gegoten klok uit 1756 en een door Bonaventura Eijsbouts gemaakt mechanisch uurwerk uit 1913. Tegenover de kerk staat de in 1878 in eclectische stijl gebouwde pastorie, een middenganghuis. Zie verder de pagina Geschiedenis van de Terpkerk.

- De Open Hofkerk (voorheen Gereformeerd) (Herestraat 62) dateert uit 1895. Het is een eenvoudige zaalkerk. De gereformeerde gemeente van het dorp is echter ouder; deze is in 1835 persoonlijk door Hendrik de Cock gesticht als eerste gereformeerde kerk(gemeenschap) van Nederland. Zie verder de pagina Geschiedenis van de Open Hofkerk.

Beide kerken zijn nog in functie en maken sinds de fusie tot PKN deel uit van de Protestantse Kerk Burum / Munnekezijl / Warfstermolen.

- Molen Windlust is op 8 april 2012 volledig afgebrand. Gelukkig is in maart 2013 gebleken dat de verzekeringsuitkering voldoende is om de molen te kunnen herbouwen, en dat is dan ook gebeurd. De herbouw is in april 2013 van start gegaan en is medio 2014 gereed gekomen. In maart 2014 is een nieuwe kap op de molen geplaatst. Of de herbouwde molen een rijksmonument kan blijven is nog niet bekend. Daar wordt nl. verschillend over gedacht, omdat de molen is herbouwd met nieuwe materialen dus niet authentiek meer is. - Nieuws van Molen Windlust in Burum op Facebook.

Begin 2017 is Molen Windlust tijdelijk stilgelegd. Uit voorzorg. Net als de 46 overige molens in Nederland met deelbare roeden. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed had namelijk gewaarschuwd dat deze mogelijk niet veilig zouden zijn. Technisch onderzoek volgde, en uiteindelijk is besloten de roeden te vervangen. Op 24 maart 2018 is Molen Windlust door burgemeester Bilker feestelijk heropend.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Nieuwjaarsduik (sinds 1999) in het water van haven De Dwinger.

- Oranjevereniging Burum organiseert de jaarlijkse Koningsdag en de Feestweek in augustus.

- Fiets Vrienden Lauwersland uit Burum richt zich met name op de recreatieve toerfietser. Zij organiseren jaarlijks de 4 Windstrekentoertocht (eendaagse tocht, eind mei / begin juni), waarbij je kunt kiezen uit de afstanden 40 en 80 km. De 4 Windstrekentoertocht is geschikt voor zowel toer- als racefietsers. Verder organiseren zij jaarlijks in week 28 (juli) de Lauwersland Fietsvierdaagse (maandag t/m donderdag), waarbij je kunt kiezen uit der afstanden 35 en 70 km. Met gratis winkans op een fiets t.w.v. €750, uniek t-shirt als aandenken, voorinschrijving met aantrekkelijke korting, tevens eendaagse ritten, ION oplaadpunten, overdekte fietsenstallling, routes volledig bepijld en beschreven op papier, ieder jaar nieuwe routes, fietshuur mogelijk (reserveren noodzakelijk.

- Kinderspelweek Burum / Warfstermolen (augustus).

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Burum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Oude foto's van Burum.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Burum (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Burum. De site is primair bedoeld voor de inwoners van het dorp, als 'digitaal dorpshuis' als aanvulling op dorpshuis Toutenburg. Zo kunnen inwoners er 'beeldbellen' met het gemeentelijke WMO-loket en met de thuiszorg, kan men er boeken opvragen uit de bibliotheek en kan men aan mede-inwoners hulp vragen bij klusjes in en om het huis. Dit alles om de leefbaarheid in het dorp te behouden en te vergroten.

- Belangenvereniging: - Omdat je samen meer kan dan ieder individueel, heeft Dorpsbelang Burum een belangrijke functie. Dorpsbelang fungeert als tussenpersoon tussen dorpsbewoners en gemeente. Zo maken ze jaarlijks een rondje door het dorp, om letterlijke en figuurlijke 'oneffenheden' in het dorp bij de gemeente aan te kaarten. Dorpsbelangen kan ook bij nieuwe initiatieven worden ingeschakeld. Ook dorpskrant 'Burum in beweging' is een onderdeel van Dorpsbelangen. Jaarlijks verstrekt Dorpsbelangen bijdragen aan de Oranjevereniging, de Kinderspeelweekcommissie en de Sinterklaascommissie, om het mogelijk te maken activiteiten voor het dorp te organiseren.

- Dorpshuis: - De sporthal van Dorpshuis Toutenburg is recentelijk zodanig vernieuwd qua apparatuur (versterkers, luidsprekers, beamer, scherm) dat de zaal nu ook optimaal geschikt is voor gelegenheden zoals muziekuitvoeringen, toneel, uivaarten, recepties e.d.

- Onderwijs: - "De huidige Basisschool Op de Hoogte dateert uit 1973. Deze naam is tweeledig: 1. als schoolteam proberen we de kinderen 'op de hoogte' te brengen; 2. de plaats waar de school gebouwd is, heeft deze naam altijd al gehad. Op de hoogte werd de mest en ander afval van de omringende boerderijen gegooid. Later groeide er gras overheen, maar de naam bleef gehandhaafd."

- Jeugd: - Jeugdsoos Scooby Doo.

- Muziek: - Brassband Advendo.

- "Amusementskoor Haven in Zicht is een enthousiast koor, bestaande uit zowel mannen als vrouwen en stellen ons ten doel om met elkaar gezellig en in een ontspannen sfeer te zingen. Dat willen we ook delen met anderen. Zo treden we vaak op in seniorencentra en in verzorgingshuizen. Daarnaast kun je ons boeken voor beurzen, bedrijfsopeningen en personeelsfeesten. Vraag vrijblijvend naar de mogelijkheden en de bijbehorende kosten. We onderscheiden ons van andere koren met betrekking tot repertoire, presentatie en zangkwaliteiten. Bij optredens staan voor ons de toehoorders altijd centraal. Een goede interactie met het publiek is een vereiste. Het geheel staat onder leiding van dhr. Hans Eijsink uit Haren. Nieuwe leden zijn van harte welkom. Lijkt het je leuk om mee te doen bij ons koor, je bent van harte welkom. Kom eens vrijblijvend langs op een oefenavond. We oefenen 1x in de twee weken op woensdagavond in het dorpshuis van Burum."

- Sport: - Biljartclub De Klos.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Burum en - idem kerk.

Terug naar boven

Bekende inwoner

- Een beroemde inwoner van dit dorp was atlete Foekje Dillema (1926-2007). In 1950 liep zij de 200 meter in een recordtijd van 24,1 seconden. Na haar zege beweerden boze tongen dat ze een man was en later werd ze door de KNAU geschorst omdat ze ‘geen meid was’. Haar record werd uit de boeken gehaald en haar ontluikende sportcarrière was in de knop gebroken. Foekje Dilemma was wel degelijk een vrouw, hoewel er wel iets ingewikkelds en ongebruikelijks aan de hand was met haar X- en Y-chromosomen, waardoor ze destijds geschorst werd omdat ze 'geen vrouw zou zijn'. Maar achteraf blijkt die conclusie niet correct. Diverse betrokkenen vermoeden dat degenen die hierover moesten oordelen, onder druk zijn gezet omdat Foekje als concurrent moest worden uitgeschakeld.

In deze reportage van Andere Tijden Sport (2008) komen wetenschappers tot de conclusie dat Froekje wel degelijk een vrouw was, en dus, zij het postuum, in deze zin alsnog gerehabiliteerd is. - Zie ook het artikel "Ze zeggen dat ik geen vrouw ben", van Max Dohle, dat o.a. vermeldt: "Haar geslacht was intersekse, haar gender was echter vrouw." Hoe dat zit is een ingewikkeld verhaal, waarover je onder de link alles kunt lezen. - In 2014 heeft kunstenaar Ids Willemsma een beeld gemaakt als eerbetoon aan Foekje Dillema. Het staat of stónd? bij Museum Belvédère in Oranjewoud (zie verder aldaar, kopje Bezienswaardigheden). Wij lazen nl. ergens dat het sinds zomer 2015 daar niet meer zou staan. Maar waar het dan heen is verplaatst is ons vooralsnog onbekend. - Ook inwoners van Burum zouden ijveren voor een beeld van Dillema in hun/haar dorp.

Reactie toevoegen