Gemeente Barwoutswaarder anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)
- Barwoutswaarder is een buurtschap en tegenwoordig ook woonwijk en bedrijventerrein in de provincie Utrecht*, in de streek Groene Hart, gemeente Woerden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 31-1-1964 (van 1812 t/m 31-3-1817 viel de kern onder de gemeente Waarder).
* Van 20-9-1814 t/m 1988 provincie Zuid-Holland.
- De buurtschap Barwoutswaarder valt, ook voor de postadressen, onder de stad Woerden. Ook de gelijknamige wijk is onderdeel van deze stad.
- De buurtschap Barwoutswaarder heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.
Terug naar bovenBenaming inwoners
Een inwoner van deze plaats is een Barwoudiaan.
Naamgeving gemeente
De gemeente werd ook wel ´Barwoutswaarder en Bekenes´ genoemd, naar de beide plaatsen waar de gemeente uit bestond.
Oudere vermeldingen
Ca. 1307 Berewoutswerde, 1314 Berwoutswaerde, 1351-1356 Berwoudewarde, 1509 Breezwairde, 1665 Barrewout waerder.
Naamsverklaring
Samenstelling van de persoonsnaam Berewout en werde, later geworden tot weerd 'land aan water, riviereiland', later, als benaming van het poldergebied, aangeleund aan waerder, waarvoor zie Waarder. De oude naam 1179 Berenwerde, een samenstelling van werde en de persoonsnaam Bere, wordt niet meer geïdentificeerd als Barwoutswaarder; de ligging ervan, ergens in het sticht Utrecht, is niet nader te bepalen.(1)
De buurtschap Barwoutswaarder ligt onder meer rond het N deel van de gelijknamige weg, (in het) ZW van de stad Woerden, en grenst in het Z aan de A12, in het N aan de rivier de Oude Rijn en in het W aan de buurtschap Bekenes. De buurtschap ligt verder ONO, O en OZO van het dorp Nieuwerbrug (aan den Rijn), NO van het dorp Waarder, N van het dorp Papekop, ZW van het dorp Kamerik en Z van het dorp Zegveld.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Barwoutswaarder 82 huizen met 584 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 50/366 (= huizen/inwoners) en buurtschap Bekenes 32/218.
Per 1-2-1964 is de gemeente opgeheven en als volgt verdeeld:
naar de gemeente Woerden: 358 hectare met 552 inwoners;
naar de gemeente Bodegraven (kern Nieuwerbrug): 23 hectare met 567 inwoners.
De huidige Woerdense wijk Barwoutswaarder heeft ca. 2.300 huizen met ca. 5.700 inwoners. W van de wijk ligt nog een stuk buitengebied dat je nog als buurtschap kunt aanmerken, dit laatste geldt ook voor het oostelijkste gedeelte van de gelijknamige weg, N van het bedrijventerrein. Het meest westelijke stukje aan de weg Barwoutswaarder stond vanouds bekend als buurtschap Bekenes. Of die benaming ter plekke nog leeft is ons niet bekend. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 100 huizen (plus ca. 40 bedrijfsgebouwen) met ca. 250 inwoners.
Terug naar boven- Geschiedenis van de gemeente Barwoutswaarder (en Bekenes).
- Geschiedenis van de Polder Barwoutswaarder c.a..
- Geschiedenis van de vroegere gemeenten Barwoutswaarder en Rietveld door Dorpsplatform Rijnoevers.
Terug naar boven- De polder Barwoutswaarder c.a. is eeuwenlang drooggehouden met 2 poldermolens. In 1881 komt er een stoomgemaal dat deze functie overneemt. Kort daarna worden de beide molens afgebroken. Het gemaal is in 1921 omgebouwd tot zuiggasgemaal en in 1951 tot elektrisch gemaal. In 1972 komt er een nieuw elektrisch gemaal. Het oude gemaal (bij Hoge Rijndijk 15) is bewaard gebleven en is een gemeentelijk monument.
- Barwoutswaarder heeft 2 gemeentelijke monumenten. Naast het hiervoor beschreven gemaal is dat verder nog de langhuisboerderij op huisnr. 85.
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Dorpsplatform Rijnoevers zet zich in voor behoud en bevordering van een veilig en leefbaar Rietveld (gelegen N langs de Oude Rijn) en Barwoutswaarder (gelegen Z langs de Oude Rijn). De onderwerpen die hierbij een rol spelen, zijn divers. Denk aan verkeersproblematiek, varen op de Oude Rijn, een schone leefomgeving, sociale aspecten en culturele activiteiten. "Dat 'Rijnoevers' een dorpsplatform is en geen wijkplatform is niet zonder reden. Onze kernen waren dorpen met lintbebouwing, ten westen van de stad Woerden. Ze hadden een eigen gemeentebestuur en een gezamenlijke burgemeester. Pas in 1964 zijn de twee dorpen opgegaan in de gemeente Woerden." Aldus het Dorpsplatform op hun site.