- Arcen is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Noord-Limburg, gemeente Venlo. T/m 2009 gemeente Arcen en Velden.
- Onder het dorp Arcen vallen ook de buurtschappen Brandemolen, Knikkerdorp, Lingsfort en Veld.
- N van het dorp, direct O van de N271 staan aan de parallelweg blauwe plaatsnaamborden (komborden) met de benaming Bad Arcen. Dit is echter geen formele plaatsnaam, maar kennelijk een klein stukje bebouwde kom waarmee men middels deze benaming het kuuroord ter plekke wil promoten.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Arse.
Oudere vermeldingen
Ca. 1100 de Arsnan, 2e helft 13e eeuw Arsen, 1354 Aersen, 1360 Arssen, 1502 Arcen. Volgens (1) ook wel Aarcen of Aertsen gespeld.
Naamsverklaring
Herkomst en betekenis zijn onbekend. Men heeft gedacht aan het Latijnse arx 'boog', aars 'achterste' en aan het Oudengelse aersc- 'akkerland (eigenlijk wildpark)'. Deze verklaringen overtuigen niet.(2)
Arcen ligt N van Venlo, NO van Horst, ZO van Venray en grenst in het W aan de Maas. Het buitengebied O van het dorp grenst in het O aan Duitsland.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Arcen 114 huizen met 622 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 900 huizen met ca. 2.200 inwoners.
Terug naar boven- "Stichting Heemkunde Arcen brengt de geschiedenis van het dorp in kaart door middel van onder meer archivering, genealogisch onderzoek en het uitgeven van het blad De Rin. De stichting is opgericht in 1987. In enkele jaren tijd is er zeer nuttig werk verricht. Belangrijke gegevens zijn verzameld en in diverse uitgaven gepubliceerd. Door overlijden en hoge leeftijd van bestuursleden was het een aantal jaren stil. In 2009 is de stichting nieuw leven ingeblazen. Onze voornaamste doelstelling is de historie van ons dorp levend te houden. We verwachten hier velen een plezier mee te doen. De steun van donateurs bij ons werk is onontbeerlijk. Dat kan al voor 15 euro per jaar. Je krijgt dan De Rin thuisgestuurd en we houden je op de hoogte van ons werk. Eind 2018 hebben we de beschikking gekregen over een mooie kamer in MFA De Schans. Kasten en apparatuur hebben we kunnen aankopen dankzij ons spaarpotje en een mooie bijdrage uit het Stimuleringsfonds van Rabobank Venlo. Wil je iets weten over ons dorp in vroeger tijden, loop dan gerust eens binnen. Je bent van harte welkom. Voorlopig zijn we er in ieder geval op de maandagmiddagen vanaf 14.30 uur."
Terug naar boven- Arcen heeft 19 rijksmonumenten.
- De Wymarse Watermolen of Kasteelmolen (Schans 20a) is een watermolen op de Lingsforterbeek. De molen behoorde tot de bezittingen van Kasteel Arcen en stond ten zuiden van het oorspronkelijke kasteel, dat tijdens het Beleg van Venlo in 1646 is verwoest. De huidige molen is gesticht in 1677. In 1856 had de molen twee onderslagraderen: een voor de oliemolen en een voor de korenmolen die in het gebouw gevestigd waren. In 1881/82 is de molen verbouwd, waarbij een onderslagrad en een bovenslagrad zijn aangebracht, die samen een stalen koningspil aandreven. In 1944 is de Wymarse Molen zwaar beschadigd. De restanten raakten steeds verder in verval totdat in 1978 Stichting Het Limburgs Landschap eigenaar werd van het kasteel, de kasteeltuinen en de molen. Ook is Stichting Behoud Watermolen opgericht. Nadat het kasteel en de kasteeltuinen waren opgeknapt, is in 1990 ook de watermolen gerestaureerd. In de molen bevindt zich Graanbranderij De IJsvogel. De molen en de branderij zijn van april t/m oktober tegen betaling te bezoeken.
Terug naar boven- Ieder jaar weer steekt in Limburg de 'goudkoorts' op! In de maanden april, mei en juni wordt namelijk het Witte Goud, ofwel de asperge, geoogst. Tijdens de oogstmaanden staat Limburg bol van de festiviteiten. Het is ook de perfecte tijd voor een bezoek aan een aspergeteler. En natuurlijk mag je het proeven van het Witte Goud niet overslaan. Laat je verrassen door de veelzijdigheid van de asperge en bezoek de Aspergemarkt op Hemelvaartsdag in Arcen. De markt begint om 11.00 uur en duurt tot 18.00 uur. Er zijn verschillende redenen om de markt eens te bezoeken. Je kunt bijvoorbeeld genieten van de demonstraties over het oogsten, sorteren en wassen van het Witte Goud. Of je kunt wat typische ‘aspergeproducten’ proeven zoals wijn voor bij de asperges, aspergelikeur, aspergevlaai en aspergechocolade. Verder is er ook aandacht voor ambachten die te maken hebben met de fabricage van streekproducten.
- Op 6 zomerwoensdagen (van half juli tot eind augustus) bruist het gezellige centrum van Arcen van de activiteiten tijdens de gratis toegankelijke wekelijkse Sfeermarkt. Een lang lint van ca. 250 marktkraampjes slingert door de straten van het centrum. Het aanbod is groot en gevarieerd. Lekkerbekken komen voor het verse fruit, de streekproducten, of een lekker vers gebakken visje. Er is brocante, maar je vindt er ook kleding en hebbedingetjes. En luister je naar het verhaal van de enthousiaste standwerkers, dan is het onmogelijk om je gezicht in de plooi te houden. Op de Sfeermarktroute liggen 5 sfeerpunten met live entertainment. Elke week is er ander entertainment. Live muziek, straattheater en ander amusement maken de markt extra levendig en aantrekkelijk. Het Kinderplein voor de kerk werkt als een magneet op kinderen. Zij kunnen hier volop genieten van allerlei leuke kinderattracties en activiteiten. Aanvang markt 12.00 uur, einde 21.00 uur, einde entertainment 22.30 uur.
In de lente en in de herfst organiseert de Sfeermarkt ook een markt. De Lentemarkt is in april en wordt gecombineerd met de dorpskermis. De Herfstmarkt is in oktober.
- Oktoberfest (weekend in oktober, in 2019 voor de 12e keer).
Terug naar boven- Sinds 2014 is er het fiets- en voetveer Arcen-Lottum v.v. over de Maas. De pont vaart van april t/m september.
- Veerpont Arcen-Broekhuizen v.v. (gierpont) over de Maas (ook voor auto's). - Filmpje van deze veerpont door Pieter van Schijndel.
- Waterschap Peel en Maasvallei heeft in 2013 de Lingsforterbeek van de Duitse grens tot aan de Zwarte Berg in Arcen over een lengte van 3,4 kilometer opnieuw ingericht. De aanwezige tegels en oeverbescherming zijn verwijderd en historische meanders stromen weer mee.
- Het bijna 500 ha grote Landgoed Arcen wordt beheerd door Stg. Het Limburgs Landschap. Het Prins Bernhard Cultuurfonds selecteert jaarlijks een buitenplaats die een grote en noodzakelijke herstelbijdrage voor natuur en erfgoed verdient. In 2018 is de herstelbijdrage van 100.000 euro toegekend aan Kasteel Arcen. Stichting het Limburgs Landschap heeft de exploitatie van het kasteel met de Kasteeltuinen in beheer, om de cultuurhistorische waarden te beschermen, te ontwikkelen en vooral ook open te stellen voor publiek. De bijdrage van het Cultuurfonds wordt besteed aan herstel van de kademuren en het hoofdgebouw en mogelijk ook aan het aankopen van aansluitend natuurterrein. Op een van de plafonds van het kasteel bevindt zich een 18e-eeuwse schildering van de godin Flora. Bijzonder is dat de schildering niet op doek maar op een kalkpleisterlaag is aangebracht. Het werk was in slechte staat. De schildering is in 2016 gerestaureerd. Dat was een langgekoesterde wens van Het Limburgs Landschap en is mogelijk geworden dankzij bijdragen van het publiek, de provincie en het Prins Bernhard Cultuurfonds.
"Tijdens het wandelen over Landgoed Arcen zien wandelaars wellicht al de gekleurde symbolen op de bomen. Dit zijn de voorbereidingen voor de werkzaamheden waarmee Het Limburgs Landschap in januari 2022 is begonnen. Om het bos klimaatbestendig te maken moeten er bomen gekapt worden. Tijdens een wandeling door het gebied kan dit er heftig uitzien, maar de werkzaamheden zijn noodzakelijk om het bos te kunnen behouden voor de toekomst. In het naastgelegen gebied zijn deze ingrepen de afgelopen jaren al gedeeltelijk uitgevoerd, en daar is te zien hoe mooi het resultaat is.
Toekomstbestendig. Het huidige bos en met name de bosbodem heeft zich niet voldoende kunnen aanpassen aan het veranderende klimaat. Een gezonde bosbodem is een vereiste voor een gezond bos, maar door de verslechterde bodem kunnen bossen zich niet meer beschermen tegen veranderende omstandigheden. Door extreme droogte, hevige regenval, extreme kou, ziektes en de komst van invasieve exotische dieren en planten hebben veel bomen het moeilijk en sterven.
Om het bos toch klimaat- en daarmee toekomstbestendig te maken moet Het Limburgs Landschap ingrijpen. Het verbeteren van de veelal arme zandgronden is daarbij meer dan ooit van cruciaal belang. Daarnaast moeten goede, gezonde bomen worden bevoordeeld tegenover zieke bomen en invasieve exoten. Het Limburgs Landschap gaat het bos ook verjongen. Dat wordt gedaan door het uitdunnen van het bos en het aanplanten van verschillende specifieke boomsoorten. Deze soorten helpen de bodem te herstellen en het bos beter bestand te maken tegen de klimaatveranderingen. Op Landgoed Arcen worden daarom winterlinde, haagbeuken en winter eik aangeplant. Daar waar voldoende ruimte en licht is gaan we ook struiken zoals hazelaar, meidoorn, inheemse vogelkers en kornoelje aanplanten.
Werkzaamheden. Een bos groeit erg langzaam, dus Het Limburgs Landschap moet nu de eerste stappen zetten om het bos toekomstbestendig te maken. Sommige bomen moeten worden gekapt, maar niet alle dode bomen worden uit het bos verwijderd. In dood hout zitten verschillende mineralen waarvan het leven in het bos kan profiteren. Het dode hout met veel mineralen blijft daarom liggen. De gekapte bomen die uit het bos worden gehaald worden verkocht. Veel van deze bomen zijn ooit op de droge zandgrond aangeplant en waren bedoeld als mijnhout. Boomstammen worden niet verkocht aan biomassacentrales, de opbrengsten worden juist gebruikt om te kunnen investeren in natuur. Productie van hout is geen doel en houtoogst hooguit een bijproduct van natuurbeheer. Bereikbaarheid. De wegen en paden op Landgoed Arcen blijven bereikbaar, ook rond het Geldersch Vlies waar de meeste ingrepen worden uitgevoerd. De werkzaamheden vinden vooral doordeweeks plaats en paden worden voor het weekend weer rechtgetrokken. U blijft van harte welkom." (bron: Het Limburgs Landschap, januari 2022)
- Kasteeltuinen Arcen is een van de meest veelzijdige bloemen- en plantenparken van Europa. 32 hectare park vol geur en kleur met unieke tuinen en een historische buitenplaats met 17e-eeuws kasteel. Je kunt er urenlang genieten van de meer dan 15 verschillende tuinen, de vele vijverpartijen en watervallen. Er zijn volop prachtige plekjes om op een bankje te genieten en inspiratie op te doen. Verder zijn er nog allerlei andere activiteiten in het park, zoals ontdektochten voor kinderen, gratis rondleidingen, regelmatig muziekoptredens en roofvogeldemonstraties. Gedurende het hele seizoen worden er evenementen georganiseerd. Er is ook een prachtig aangelegde 21-holes midgetgolfbaan. Het speelstrand bij het Bergpaviljoen biedt volop vertier en ook de dieren in het park zijn zeker een bezoek waard. - Diaserie Kasteeltuinen door Loes Westgeest.
- "Na de hoogwaters in de jaren negentig werden maatwerkoplossingen gemaakt voor de bewoners aan de Maas. Er kwamen muren met demontabele schotten. Die oplossing voldoet niet meer. Waterschap Limburg zoekt naar een nieuwe manier om Arcen te beschermen tegen het water. “Toen we van de dijkversterkingsplannen hoorden, besloten we als Dorpsraad om zelf actief te willen sturen”, zegt voorzitter Cecile van den Kroonenberg. “We hebben een werkgroep opgericht, die de belangen van het dorp vertegenwoordigt. Alle informatie delen we met het dorp via onze website, Facebook en op openbare vergaderingen.” De werkgroep vindt het belangrijk dat de toekomstige nieuwe dijk het dorp mooier maakt. Het kan met het fietstoerisme langs de Maas bovendien van de nieuwe dijken profiteren.
Cecile: “Arcen is een prachtig vestingstadje dat erg veel toeristen trekt, mede door de verbinding met de Maas. Dat mag niet verdwijnen. Onze werkgroep heeft de voorkeur voor een vestingmuur als waterkering, gecombineerd met een wandelpromenade langs de Maas. Zo borduren we voort op de historie van ons stadje. We zijn tevreden over het overleg met het waterschap. Vroeger werd er een plan gemaakt en kon je daar zienswijzen op indienen. Nu hebben we tenminste aan de voorkant al inspraak.” (bron en voor nadere informatie zie: Waterschap Limburg)
Vervolg: "Bewoners, Waterschap Limburg, Provincie Limburg en gemeente Venlo werken intensief samen om een zelfsluitende kering in Arcen mogelijk te maken. In goed gezamenlijk overleg hebben alle partijen een maximale inspanning gedaan en alle mogelijkheden verkend. Hieruit blijkt dat het kostenverschil tussen een glazen kering en een zelfsluitende kering hier nu nog te groot is. Ondanks de bereidheid van alle partijen, waaronder de bijdragen van de bewoners en de crowdfundingsactie. Partijen hebben afgesproken om hun creativiteit en denkkracht in te zetten de markt uit te dagen om een zelfsluitende kering door 40 achtertuinen in het dorp te realiseren. Dit moet dan wel binnen het beschikbare budget en bijdragen gebeuren.
Waterschap Limburg werkt aan de hoogwaterveiligheidsopgave van 16 projecten langs de Maas in Limburg. Een van deze projecten is de dijkversterking in Arcen, die wordt gefinancierd door het Hoogwaterbeschermingsprogramma van het waterschap. Voor dit dorp heeft Waterschap Limburg niet gekozen voor de goedkoopste oplossing van een harde kering, maar voor een inpasbare kering met glas en coupures (met in elke tuin een eigen toegang). Toch blijft er een wens van de bewoners om een zelfsluitende kering mogelijk te maken.
Bewoners en overheden doen hun best om een ‘business case’ sluitend te maken voor een zelfsluitende kering. Naast de bijdrage van Waterschap Limburg en bewoners aan hoogwaterveiligheid hebben Provincie Limburg en gemeente Venlo aangegeven om vanuit ruimtelijke inpassing te willen bijdragen om een zelfsluitende kering mede mogelijk te maken. Desondanks blijkt het verschil te groot om nu te overbruggen. Gezien het tijdsverloop en de eventuele marktwerking bestaat er een kans dat marktpartijen bij de aanbesteding de business case wél (zelf)sluitend kunnen maken. Hierover blijven partijen intensief, creatief en innovatief nader met elkaar in overleg en wordt gezamenlijk onderzocht op welke manier de markt kan worden uitgedaagd. Hiermee willen partijen de gezamenlijke wens voor een zelfsluitende kering in Arcen proberen mogelijk te maken. Daarnaast hebben alle partijen elkaar uitgedaagd hun creativiteit aan te boren op zoek naar middelen om het verschil alsnog te dichten.
Hoogwaterbeschermingsprogramma. De dijkversterkingen bij Arcen maken deel uit van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) Noordelijke Maasvallei met daarin 16 projecten. 95% Van de te versterken keringen zijn groene keringen, op 5% van de plekken moeten harde keringen worden aangelegd. Op sommige plekken kunnen muren worden vervangen door gedeeltelijk glas. Door de hoge kosten van zelfsluitende keringen wordt dit type kering niet toegepast, met uitzondering van Steyl. Hier komt een zelfsluitende kering omdat Steyl een door het Rijk aangewezen beschermd dorpsgezicht is. Overheden dienen de beschikbare belastinggelden eerlijk te verdelen, waarbij het waterschap een Maasbrede verantwoordelijkheid heeft.
Binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. Minimaal 1.300 kilometer dijken en daarnaast 500 sluizen en gemalen, worden de komende dertig jaar versterkt. Zo werken we aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren. Voor Limburg betekent dit dat er de komende jaren 115 km van de 180 km keringen versterkt moeten worden om de inwoners van Limburg zo goed mogelijk te beschermen tegen hoogwater." (bron: Waterschap Limburg, december 2020)
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Arcen, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Reportage van het L1-programma Óngerwaeg met biologische veehouders Peter en Nelleke uit Arcen (dec. 2019).
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Arcen.
Terug naar boven- MFA: - "Multifunctionele accommodatie MFA De Schans staat op het snijpunt tussen het kasteel met gracht en tuinen, het historische centrum en het ruige maaslandschap. Het gebouw is een nieuw icoon voor Arcen en voegt nieuwe vormen toe aan het profiel van het dorp. Kenmerkende eigenschappen van het ontwerp zijn het ruige metselwerk, de gebogen voorgevel met houten raster en de ruimtelijke relaties tussen de diverse gebruiksfuncties. De MFA biedt onderdak aan een basisschool, een kinderdagverblijf, een peuterspeelzaal/BSO, een sportzaal, en een dorpshuis met een aantal zalen en foyer. Iedere functie heeft een eigen identiteit, maar wel in samenhang. Ontmoeten en samenwerken in één gebouw staan centraal. Jong en oud(er) uit het dorp hebben, na jaren van voorbereiding, de MFA in 2016 in gebruik genomen. De MFA is gebouwd door Gebr. Van Stiphout uit Sint-Oedenrode", aldus Elemans en Van den Hork Architecten, die de MFA hebben ontworpen.
- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Weiert is gehuisvest in multifunctionele accommodatie (MFA) De Schans, die in september 2016 is geopend. Binnen de MFA werken zij nauw samen met o.a. de kinderopvang, sportverenigingen, cultuur en andere partners uit de omgeving. De school kenmerkt zich door eigentijds en toekomstgericht onderwijs. Zij verbinden kennis, vaardigheden en inzichten tot een integrale ontwikkeling van het kind. Kinderen leren stapsgewijs eigenaar te worden van hun leerproces. De talenten van kinderen worden herkend en gestimuleerd. Zij zijn tevens een PBS school (Positive Behaviour Support). Dit houdt in dat zij schoolbreed aan een veilig klimaat werken a.d.h.v. positieve benaderingen. De kernwaarden van PBS zijn 'veiligheid, verantwoordelijkheid en respect'.
- Jeugd en jongeren: - Jong Arcen verzorgt wekelijks clubactiviteiten voor de jeugd van 6 t/m 18 jaar. Deze activiteiten vinden plaats in groepsverband en worden vormgegeven op grondslag van de voormalige scouting. De activiteiten zijn gericht op creativiteit, sportiviteit en algemene ontwikkeling. Voorbeelden zijn; knutselen, oriëntatietochten, bosspellen en kooklessen.
- Verenigingsleven algemeen: - Stichting Verenigingsleven Arcen (SVArcen) zet zich in het dorp en omgeving in om jong en ouder te laten sporten en spelen. Tevens wil de stichting een steentje bijdragen aan de leefbaarheid van het dorp. De stichting is een samenwerkingsverband van 6 verenigingen, zijnde volleybalvereniging AV Flash, verkenners Jong Arcen, tennisclub TCA, voetbalvereniging DEV, de Koninklijke Harmonie en Kindervakantiewerk. Daarnaast is basisschool De Weiert aan de stichting verbonden.
- Muziek: - Koninklijke Harmonie Arcen.
- Sport: - Voetbalvereniging v.v. DEV (Door Eendracht Verkregen) is opgericht in 1920. "Na vele aanpassingen en vernieuwingen is Sportpark De Hondskamp, mede door zijn prachtige ligging, iets geworden waar menige club in de regio jaloers op is. De staat van de gebouwen was rond 2010 echter niet meer van deze tijd. Bovendien waren er te weinig kleedlokalen en was er geen kantine. Daarom is in 2010 gestart met de bouw van een prachtig nieuw clubgebouw. Een schitterend pand met o.a. 6 kleedlokalen en een eigen kantine. Het pand is in het feestweekend van 24-26 september 2011 officieel in gebruikgenomen. Dat weekend vierden we tevens ons 90-jarig jubileum. DEV-Arcen heeft 4 seniorenteams, 1 dameselftal (in combinatie met IVO en RKDSO) en 12 jeugdelftallen (waarvan 2 meidenteams in samenwerking met RKDSO, IVO, EWC en RESIA). De overige jeugdelftallen zijn in samenwerking met RKDSO. In totaal hebben we ca. 325 leden. Daarnaast hebben we liefst 150 (inclusief leiders RKDSO) vrijwilligers, die bijna 250 taken op zich nemen."
- Volleybalvereniging AV Flash.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Arcen RK.
Reactie toevoegen