Abcoude

Plaats
Dorp
De Ronde Venen
Utrecht

abcoude_collage_aan_het_gein.jpg

Een deel van Abcoude ligt idyllisch aan het meanderende riviertje het Gein (© Jan Dijkstra, Houten)

Een deel van Abcoude ligt idyllisch aan het meanderende riviertje het Gein (© Jan Dijkstra, Houten)

Abcoude. (2).JPG

Dorpsgezicht Abcoude

Dorpsgezicht Abcoude

Abcoude.JPG

Huizen aan het Gein in Abcoude

Huizen aan het Gein in Abcoude

Abcoude..JPG

Abcoude, dorpsgezicht

Abcoude, dorpsgezicht

abcoude_broekzijdse_molen.jpg

Abcoude, Broekzijdse Molen aan riviertje het Gein

Abcoude, Broekzijdse Molen aan riviertje het Gein

Abcoude Oostzijdse Molen (Kopie) (Kopie).jpg

Jan Dijkstra ontdekte dat hij, nadat hij het schilderij van Mondriaan van de Oostzijdse Molen had gezien, puur toevallig deze molen vanuit een zelfde positie had gefotografeerd. Zelfs de stand van de wieken is identiek.

Jan Dijkstra ontdekte dat hij, nadat hij het schilderij van Mondriaan van de Oostzijdse Molen had gezien, puur toevallig deze molen vanuit een zelfde positie had gefotografeerd. Zelfs de stand van de wieken is identiek.

gemeente_abcoude-proostdij_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Gemeente Abcoude-Proostdij anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Abcoude-Proostdij anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Abcoude

Terug naar boven

Status

- Abcoude is een dorp in de provincie Utrecht, gemeente De Ronde Venen. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2010.

- De gemeente is per 1-5-1941 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Abcoude-Proostdij en Abcoude-Baambrugge. Deze gemeenten heetten t/m 1817 nog gewoon Abcoude, respectievelijk Baambrugge. In 1818 was er dus alleen sprake van naamswijzigingen van deze gemeenten en was er nog geen sprake van enige herindeling (wat de naamswijzigingen wel suggereren).

- Abcoude heeft ooit tot Noord-Holland behoord en volgens (1) zou het zelfs ook nog ooit tot Zuid-Holland hebben behoord.

- Reeds in 1882 is een klein deel van de gemeente Abcoude-Proostdij overgegaan naar de gemeente Vinkeveen en Waverveen. Het betrof een gebied met in dat jaar 345 inwoners. Dit betrof de lange 'taartpunt' die tot die tijd diep in de omringende gemeente Vinkeveen en Waverveen stak (zie de oude plattegrond elders op deze pagina), wat men kennelijk toch wel onpraktisch vond. In het Z van die taartpunt bevond zich de buurtschap Proostdij, volgens sommige bronnen ook wel Aasdom geheten (= de huidige buurtschap Achterbos), die veel dichterbij Vinkeveen lag en ligt dan bij Abcoude. Dat was dan ook de reden van de grenscorrectie.

- Onder de gemeente Abcoude viel, tot de opheffing ervan per 2011, naast het gelijknamige dorp, ook nog het dorp Baambrugge.

- Wapen van de voormalige gemeente Abcoude. - Wapen van de voormalige gemeente -Proostdij.

- Het dorp heeft een jumelage (stedenband) met de Belgische gemeente Lennik.

- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Botshol, Gein, Stokkelaarsbrug (deels) en Winkeldijk (grotendeels).

Terug naar boven

Naam

Uitspraak
Abkou. Deze uitspraak komt overeen met de spelling Abcou op de kaart van Balthasar Florisz uit 1632 en zal toen al bestaan hebben.

Spelling
De gemeentenaam is in 1922 door het Ministerie van Binnenlandse Zaken formeel vastgesteld als Abcoude-Proostdij, conform de wens van de gemeente. Voorheen was er ook nog sprake van andere spellingen en benamingen, zoals 'Abcoude, Proostdij en Aasdom', en spellingen als Abkoude, Proosdij, en al dan niet koppeltekens tussen de samenstellende delen.

Oudere vermeldingen
1085 vervalst ca. 1200 Abbecenuualde, 1186 Abbenkewolde, 1217 kopie Abbekewoldt, Abbekewolde, ca. 1220 Abekenwalde, 1293 Abcwoude, 1307 Sueder van Abicwoude, 1388 Apcoude, 1632 Abcou, 1665 Abcoude, 1883 Abkoude.

Naamsverklaring
Betekent woud, wold 'moerasbos, zompig bos' van de persoon Abbeke, verkleinvorm van Abbe.(2)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Abcoude ligt Z van de stad Amsterdam (stadsdeel Zuidoost) en ZW van de stad Weesp en ligt direct O van de A2.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 heeft de gemeente Abcoude-Proostdij 227 huizen met 1.072 inwoners, verdeeld in het dorp Abcoude (grotendeels) 168/ca. 800 (=huizen/inwoners), de buurtschap Proostdij (ook wel Proostdij in 't Veen) (= de huidige buurtschap Achterbos) 59/ca. 300 en een in de Volkstelling wel vermeld gehucht Aasdom, maar zonder huizen- en inwonertallen, dus kennelijk in dat jaar onbewoond. Verder was er nog de gemeente Abcoude-Baambrugge, met in 1840 244 huizen met 1.173 inwoners, verdeeld in het dorp Abcoude (deels) 67/ca. 300 en het dorp Baambrugge 177/850. De inwonertallen per kern zijn 'geschat en vervolgens afgerond', omdat deze specificatie in de Volkstelling van 1840(3) niet heeft plaatsgevonden. De buurtschap Stokkelaarsbrug komt rond 1600 al voor, maar wordt in de Volkstelling van 1840 niet als zodanig vermeld.

- In 1882 zijn door een grenscorrectie 345 personen overgegaan van de gemeente Abcoude-Proostdij naar de gemeente Vinkeveen en Waverveen. Vemoedelijk betrof dit de buurtschap Proostdij, die tegenwoordig onder Waverveen valt.

- De gemeente had vlak voor haar opheffing per 2011 ca. 3.500 huizen met ca. 8.800 inwoners (dus inclusief het dorp Baambrugge, met ca. 1.100 inwoners en ca. 450 huizen). Tegenwoordig heeft het dorp ca. 3.100 huizen met ca. 7.800 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze voormalige gemeente, kun je terecht bij de in 1983 opgerichte Historische Kring Abcoude-Baambrugge. De vereniging faciliteert onder andere: het verzorgen van lezingen; het doen verschijnen van de Angstelkroniek*; het organiseren van rondleidingen en excursies; het opzetten van historische documentaties; het uitvoeren en stimuleren van historisch onderzoek; het adviseren en ondersteunen van leden bij eigen onderzoeksprojecten; het verzamelen, beschrijven en conserveren van historisch materiaal.
* Via deze link zijn de jaargangen 1999-2013 van de Angstelkroniek ook online te lezen.

Sinds 2004 beschikt de Kring over een goed geconditioneerde opslagruimte in het Fort te Abcoude. Hier worden onder ideale temperatuur- en vochtigheidsomstandigheden velerlei zaken bewaard die direct of indirect met het lokale verleden hebben te maken. Niet alleen voorwerpen, maar ook documenten, afbeeldingen, foto’s, dia’s en krantenknipsels. Er is een computer aanwezig die grote gegevensbestanden bevat uit de Doop-, Trouw- en Begrafenisboeken, Burgerlijke stand, het Bevolkingsregister en het lokale notarieel archief. Op afspraak kunnen de leden hiervan gebruik maken. Er is ook een bibliotheek met veel boeken over de lokale geschiedenis.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Veel dorpscentra zijn in hoog tempo aan het veranderen. Trends zoals de vergrijzing en technologische ontwikkelingen zijn van invloed op ons winkelgedrag en vrijetijdsbesteding. Ook in Abcoude zijn deze veranderingen merkbaar.Samen met gemeente De Ronde Venen, ondernemers en bewoners vormt de Ondernemersvereniging een breed gedragen toekomstvisie op het centrum. Zodat nu en in de toekomst het dorpscentrum authentiek, aantrekkelijk en levendig blijft voor zowel bewoners, ondernemers als bezoekers van buiten het dorp."

- "In november 2017 is Abcoude Proof Plus van start gegaan, in de oude Plus Koot. Het is een plek waar kunst, ontmoetingen en ondernemerschap samenkomen. Bewoners, ondernemers, kunstenaars en sociale initiatieven krijgen in deze proeftuin de ruimte voor hun ideeën gedurende minimaal 3 maanden tot ongeveer 1 jaar. Bezoekers kunnen aanschuiven aan de lange tafel, iets kopen bij een van de shop-in-shops, kunst bewonderen, werken aan een van de werkplekken of genieten van culturele activiteiten. Iedereen is welkom om te komen proeven en te vertellen of het smaakt en kan op die manier aan de wieg staan van nieuwe initiatieven, winkels en andere ontwikkelingen in het dorp.

Het concept is ontstaan vanuit de brainstormsessies van het hierboven beschreven Initiatief Abcoude Centrum. Het is in het leven geroepen om een positieve beleving en ontmoeting in het dorp te stimuleren. Het is mooi om een concrete invulling van het initiatief te kunnen zien en proeven. Het concept is mede mogelijk gemaakt door Rabobank Amstel en Vecht, gemeente De Ronde Venen, de Ondernemersvereniging, het Cultuurhuis en vele anderen. De sichting heeft geen winstoogmerk en besteedt alle winsten aan dorpsinitiatieven."

- Na de gemeentelijke herindeling van 2011 is besloten om voor de nieuwe gemeente een Structuurvisie te schrijven waarin het ruimtelijke beleid voor de komende periode wordt vastgelegd. Onderdeel hiervan is de Dorpsvisie Abcoude waarin richting wordt gegeven aan nieuwe ontwikkelingen die het dorp toekomstbestendig en vitaal houden. De horizon van de visie is 2025. "Een gewild dorp met karakter. Dorps met historische charme en met een prachtig buitengebied doorsneden door meer en minder beroemde riviertjes als de Holendrecht, de Waver, de Angstel, de Winkel en het Gein. Waar je prima kunt fietsen, wandelen, zwemmen en varen. In het dorp zelf kun je terecht voor je dagelijkse boodschappen, kun je kiezen uit culturele activiteiten en sportmogelijkheden. En dat alles op een steenworp afstand van Amsterdam. Een aantrekkelijk dorp dus. Dat vindt u als inwoner, maar dat vinden ook de vele passanten en recreanten.

De Dorpsvisie wil het karakteristieke van Abcoude behouden. Dus niet teveel groeien en vooral de ruimte open houden tussen het dorp en Amsterdam. De hoeveelheid openbare ruimte in het dorp is schaars, verdere verdichting is daarom niet wenselijk. In de visie wordt ervoor gekozen nieuwe ontwikkelingen aan de rand van het dorp plaats te laten vinden. Om de kwaliteiten van het buitengebied te beschermen vinden nieuwe uitbreidingen alleen plaats op plekken met lage landschappelijke kwaliteit en worden gebieden met hoge landschappelijke kwaliteit beschermd door ze aan te wijzen als kernrandzones. Deze dorpsvisie geeft dus aan wat er nodig is om dit karakteristieke dorp in de toekomst te behouden. De dorpsvisie vormt samen met het bestemmingsplan het ruimtelijk beleid voor het dorp. Het bestemmingsplan beschrijft wat nu al mag en de dorpsvisie beschrijft de ruimtelijke ambities voor een langere periode.

Dit betekent overigens niet dat alles anders moet. De Dorpsvisie zet in op het behoud en waar mogelijk het versterken van bestaande kwaliteiten. Maar het dorp is niet ‘af’. De wereld om ons heen verandert en ook Abcoude krijgt daar mee te maken. De dorpsvisie biedt daarom ook ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Deze visie is tot stand gekomen in samenwerking met een speciaal daarvoor opgerichte klankbordgroep. Ook de inbreng van het online inwonerpanel was zeer goed. Deze goede samenwerking wil ik graag voortzetten. In de dorpsvisie staan geen concrete acties, er is geen uitvoeringsprogramma in opgenomen. Dat is de volgende stap waar ik de komende periode met u over in gesprek wil gaan. Graag wil ik samen met u een uitvoeringsprogramma opstellen waarin komt te staan wat er concreet gaat gebeuren en wie wat gaat doen. Hebt u een goed idee, wilt u iets voor het dorp betekenen, laat het weten. U weet per slot van rekening het beste wat bij het karakter van uw dorp past." Aldus David Moolenburgh, wethouder Ruimtelijke Ordening, in het Voorwoord van de Dorpsvisie.

- Een reportage in het Algemeen Dagblad d.d. 14-7-2019 van Hans-Paul Andriessen stelt dat Abcoude een hoog BN'er*-gehalte (* bekende Nederlander) heeft, maar dat men in tegenstelling tot de kernen in het naastgelegen 't Gooi niet doet aan 'zien en gezien worden', en hier nog een 'doe maar gewoon'-mentaliteit heerst. Er heerst nog echt een dorpse sfeer en dat wil men ook graag zo houden. Veel inwoners kopen daarom ook nog graag bij bijvoorbeeld de groenteman en de slager en gunnen die hun boterham.

Wat mede aan het behoud van de dorpse sfeer heeft bijgedragen, waren de succesvolle acties van actiegroep Spaar het Gein in de jaren negentig, om het doortrekken van de A6 door het Geingebied tegen te houden. En de succesvolle acties in 1996 om een aquaduct in het dorp te krijgen i.v.m. de spoorverdubbeling (wat aanvankelijk als 'te duur' was afgeschoten). Waardoor onder meer het oude station bewaard is gebleven. Dat is nu Hotel De Witte Dame. Omdat Abcoude populair is bij BN'ers, specialisten van het nabijgelegen AMC in Amsterdam-Zuidoost en vastgoedhandelaars, zijn de huizenprijzen er wel tot recordhoogte gestegen; anno 2019 was het 'goedkoopste' huis dat je er kon kopen een rijtjeswoning met 67 m2 woonoppervlakte en een perceelgrootte van 105 m2 voor 389.000 euro. In de prijsklasse daaronder was alleen een garagebox van 18 m2 te koop, voor 46.000 euro...

- Sinds eind jaren 1990 is dhr. Jan Swinkels doende geweest met de ontwikkeling van nieuwbouwproject Abcoudermeer, gelegen direct O langs het gelijknamige meer, in het N van Abcoude, inhoudende een complex van in totaal zes appartementengebouwen, met in totaal 42 luxe appartementen. Het complex is in 2018 gereedgekomen. Naar de heer Swinkels is de Jan Swinkelsbrug over het Gein genoemd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Abcoude heeft 73 rijksmonumenten.

- Dorpskerk (PKN, voorheen hervormd, Kerkplein 45). Deze laatgotische bakstenen kruiskerk met pseudobasilicaal, driebeukig schip, korte transeptarmen en een vijfzijdig gesloten koor, is grotendeels tot stand gekomen in de periode 1470-1491. Het is de opvolger van een kleinere, vermoedelijk 14e-eeuwse romaanse kerk. De kerk was oorspronkelijk gewijd aan de H.H. Cosmas en Damianus. Tussen 1578 en 1586 kwam het gebouw in handen van de protestanten. De restauratie van 1930-1932 stond onder leiding van architect A. Reedert te Amsterdam, is uitgevoerd door ambachtslieden uit het eigen dorp en betrof vooral schip en transept. De restauratie van 1968-1973 stond onder leiding van architectenburo Oosting. Het gehele gebouw is toen gerestaureerd. In 1985-1986 volgde nog een periode van herstelwerkzaamheden, vanwege tekortkomingen in de laatste restauratie. De toren dateert van 1525, is 56 meter hoog en staat 80 centimeter uit het lood. De toren is in 1899 ommanteld met machinaal gevormde baksteen.

- De RK H.H. Cosmas en Damianuskerk (Kerkstraat 23), ontworpen door architect Alfred Tepe, dateert uit 1888. De driebeukige neogotische kruisbasiliek met westtoren en veelhoekig gesloten transeptarmen is een goed voorbeeld van de relatief sobere stijl van vele ontwerpen van deze architect. Bij het rechter transept een traptoren, en een uitgebouwde travee met galerij, voor het orgel. Het linker transept ziet er, zonder zulke toevoegingen, eenvoudiger uit. Neogotisch hoogaltaar van F.W. Mengelberg. De vorige RK kerk in het dorp was een schuilkerk uit 1771. Deze is inmiddels gesloopt.

- Begraafplaatsen in Abcoude.

- Fort bij Abcoude (Molenweg bij nr. 19) dateert uit 1883-1885 en is het oudste én groenste fort van de Stelling van Amsterdam. Naast het fort zelf omvat het een kazerne, zes remises, een munitiedepot en een fortwachterswoning. Al deze objecten zijn rijksmonumenten. Beschrijvingen van deze objecten vind je onderaan in de voorin dit hoofdstuk gelinkte lijst van rijksmonumenten. Het fort is van 2013 t/m 2015 gerestaureerd. Stichting Herstelling heeft veel bijgedragen aan de restauratie. Luiken zijn eraf gehaald en gerepareerd. Sommige onderdelen zijn met nieuw materiaal in de specifieke kleur legergroen hersteld. Het hang- en sluitwerk is schoongemaakt, de houten deuren zijn gerepareerd en waar nodig vervangen. Het plein is opnieuw geplaveid met kinderkopjes en er is een tweede brug geplaatst voor grotere toegankelijkheid. Ook het wandelpad is weer begaanbaar gemaakt. De intentie is dat het fort wordt herbestemd tot Centrum voor Persoonlijke Ontwikkeling, restaurant en wellnesscentrum.

- In Abcoude vind je nog vele oude markante boerderijen, onder andere langs het riviertje het Gein. Circa 20 boerderijen, waarvan de meeste langs het Gein, zijn rijksmonumenten (zie de rijksmonumentenlijst).

- Gevelstenen in Abcoude.

- Voor Fort aan de Winkel, Molen van de Polder Winkel en Slot Abcoude: zie buurtschap Winkeldijk.

- Voor de Broekzijdse Molen, de Oostzijdse Molen/Molen Delphine/Mondriaan Molen, zondagsschooltje Eben Haezer en Fort Nigtevecht: zie buurtschap Gein.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Cursusproject Abcoude-Baambrugge organiseert jaarlijks een aantal leerzame lezingen, workshops, wandelingen en excursies. De groep vrijwilligers, die zich met veel plezier inspant om telkens interessante activiteiten te zoeken én de docenten, die tegen een geringe vergoeding bereid zijn hun kennis over te dragen, zorgen ervoor dat de kosten voor de deelnemers schappelijk gehouden kunnen worden.

- Na drie marathons gelopen te hebben voor Kika stopte Marie-Louise Hoyer daarmee. In die tijd had zij 33.000 euro opgehaald voor het goede doel. Daarna besloot Hoyer vanaf 2016 een Nieuwjaarsduik in het Abcoudermeer te organiseren, omdat de sinds 2001 in Abcoude woonachtige het wat te gortig vond om daarvoor helemaal naar Noordwijk te rijden, waar ze vroeger aan de Nieuwjaarsduik meedeed. Bij de 1e editie was ze helemaal alleen, als deelnemer althans. De burgemeester en vriendinnen waren er wel bij om haar aan te moedigen. In slechts enkele jaren tijd is het evenement een stuk groter geworden.

- De Zomertuin (weekend in juni) is een cultureel festival van stedelijke kwaliteit in gezellige dorpse sfeer en setting. Op het programma staan zowel bekende artiesten als lokale talenten. Op zaterdag wordt het festival geopend op het terrein van de Witte Dame. Er zijn afwisselend bands, straatartiesten en activiteiten voor de kleintjes. Bij de foodtrucks en kramen is een gevarieerd menu verkrijgbaar. Op zondag is het centrum van Abcoude het toneel van activiteiten. De Pure Markt verandert de Hoogstraat en het Markvelt in een bruisend marktterrein met ambachtelijke producten, straattheater, schmink en draaimolen.

- In 1471 kreeg het dorp het recht tot het houden van een vrije paardenmarkt, op de laatste donderdag van augustus. Al snel kwamen hier niet alleen paarden maar ook marskramers en straatartiesten naartoe. In de loop der jaren is deze Jaarmarkt uitgegroeid tot een vijfdaags dorpsfeest. "Stichting Feestelijkheden Abcoude (SFA) organiseert, in nauwe samenwerking met o.a. de gemeente, alle activiteiten in de Feestweek, en is ook verantwoordelijk voor de organisatie van de Kermis. In die dagen passeren een keur van spelletjes voor volwassenen en kinderen. Elk jaar zijn alle grotere en kleinere evenementen alleen mogelijk dankzij de onmisbare inzet en medewerking van de vele ouders en leerkrachten, de Abcouder Harmonie, de Geinpiepers, de FC, de Hockeyvereniging, gemeente, Brandweer, Politie, Rode Kruis en alle andere vrijwilligers en instanties. Kortom dit grootse feest kunnen wij alleen organiseren dankzij de hulp van zeer velen, de gulle bijdragen aan de collecte en ieders feestelijke deelname.

Tevens organiseert SFA de festiviteiten ter gelegenheid van Koningsdag en eens in de 5 jaar Bevrijdingsdag. Tot slot verzorgen wij in samenwerking met Ondernemersvereniging Abcoude de sfeerverlichting rond Sint Nicolaas en de kerstdagen. En veel verenigingen en stichtingen in het dorp doen regelmatig een beroep op het materiaal en de mankracht van SFA bij het organiseren van hun eigen festiviteit."

- Autocross (op een zaterdag eind augustus).

- De Wintertuin (half december) is de Abcouder Kerstmarkt, met optredens en activiteiten van en voor jong en ouder en een verhalenfestival in één. Muziek, zang, theater en dans afgewisseld met mooie kerstverhalen voorgelezen of verteld door bekende en onbekende lokale gezichten. Bovendien maakt de unieke samenwerking van alle lokale horeca de Wintertuin tot een compleet winterfeest met food, drinks en een grote dosis gezelligheid.

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van de in 1895 opgerichte Abcouder IJsclub. Jeugd van 5 t/m 12 jaar kan bij hen ook leren schaatsen op de Jaap Edenbaan in Amsterdam. In de lessen wordt onder andere aandacht besteed aan het recht op de schaatsen staan, de schaatsafzet en het remmen. Gevorderde jeugdschaatsers zullen zich ook bezig gaan houden met het leren schaatsen van een bocht. Aan het einde van het seizoen is er diplomaschaatsen, waarbij bijvoorbeeld de start- en remproef en de slalomproef worden gedaan. Deze proeven worden ook in de lessen geoefend. Alle kinderen krijgen een diploma aan het eind van het schaatsseizoen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Wandelen
- Het Bellopad, vernoemd naar een befaamde locomotief, is een in 2017 gerealiseerde natuur- en cultuurwandeling van 19 km van het dorp naar Mijdrecht (of andersom). Het pad is ook goed in trajecten te wandelen, bijvoorbeeld Mijdrecht - Gemaal De Ruiter (2,5 uur) of Spoorhuis Vinkeveen - Gemaal De Ruiter (1 uur). Ongeveer de helft van het Bellopad volgt het oude spoor, daarnaast doorsnijdt het een zeer gevarieerd landschap: een zes meter onder NAP gelegen droogmakerij, veenafgravingen, de oudste en misschien wel mooiste polder van Nederland (aldus de site van het pad), langs de Vinkeveense Plassen en het schilderachtige rivierengebied rond de Angstel bij Baambrugge. Qua cultuur ontmoet je onder meer vier oude stationnetjes, de Stelling van Amsterdam met Fort bij Abcoude, het monumentale Gemaal De Ruiter en de slotgracht van het verdwenen Kasteel Abcoude.

- "Wandelroute Liniepad (10 km). Wandel langs riviertje het Gein, historische dijken en twee forten: Fort bij Abcoude en Fort bij Nigtevecht. Het Liniepad ligt op het zuidoostfront van de Stelling van Amsterdam. Je wandelt langs forten en batterijen en over een liniedijk van het historische verdedigingswerk. De wandeling biedt je een weidse blik over het Utrechtse landschap met water, molens en langgerekte landerijen. De wandelroute is bewegwijzerd met blauwe pijltjes."

Sporthuis
- "Stichting Zwembad en Stichting Abcoude Sport zijn samen hard aan het werk om Het Sporthuis te realiseren. Het Sporthuis vervangt het voormalige zwembad Het Meerbad en de huidige sportzaal, de Kees Bonzaal. Het Sporthuis zal naar verwachting eind 2020 worden opgeleverd."

Cultuurhuis
- "Cultuurhuis Abcoude is het podium voor de kunsten in dit dorp en buurdorp Baambrugge. Op zaterdagen en enkele zondagen kun je hier genieten van een kwalitatief theaterprogramma met toneel, muziek, cabaret en jeugdtheater (Theater Piet Mondriaan). Op onze website vind je onder het kopje Uitplanner niet alleen dit theateraanbod, maar ook de andere activiteiten in de dorpen. Doordeweeks zijn onze zalen het podium voor culturele cursussen. Met nadruk is het Cultuurhuis een podium voor iedereen. Zij organiseert activiteiten die een podium krijgen tijdens de festivals De Zomertuin in juni en De Wintertuin in december. Scholen, amateurkunstenaars, jongeren, senioren en vele anderen krijgen de gelegenheid hieraan mee te werken."

- Landschap Werkgoep Abcoude zorgt op vrijwillige basis voor de natuur in en om het dorp en buurdorp Baambrugge.

- Abcoude ligt aan de riviertjes het Gein in het NO, de Angstel in het Z, de Holendrecht in het NW (die hier de grens vormt met de provincie Noord-Holland) en de Waver in het W (die de grens vormt met de gemeente Ouder-Amstel). Het Abcoudermeer, dat gelegen is tussen de Angstel in het Z en de Holendrecht in het N, vervult een recreatieve functie: in de zomer kan er worden gezwommen en in de winter kan er - uiteraard mits er ijs ligt - worden geschaatst.

- Werkgroep Zandstrand Abcoudermeer is een burgerinitiatief van inwoners die zich sterk maakten voor de realisatie van een bescheiden zandstrandje aan het Abcoudermeer. Ter stimulering heeft de werkgroep in januari 2018 een cheque van 1.000 euro toegekend gekregen in het kader van de jaarlijkse wedstrijd 'Kern met Pit' van de Koninlijke Nederlandse Heidemaatschappij. De jury was van oordeel dat dit initiatief in hoge mate bijdraagt aan de recreatieve mogelijkheden aan het Abcoudermeer. Helaas bleek dat het water dat door de aanleg van een strandje aan het meer onttrokken wordt, in de nabijheid gecompenseerd moet worden, en dat daar geen mogelijkheden voor zijn. Vanuit het doel om iedereen op een veilige en toegankelijke manier in het Abcoudermeer te kunnen laten zwemmen, wordt sinds eind 2018 een plan uitgewerkt voor een steiger met een toegangsbrug.

- In 2008 heeft Natuurmonumenten doorgangen in de oude spoorbaan bij Fort Abcoude aangelegd, zodat dieren en planten zich kunnen verplaatsen tussen de veenrivieren het Gein en de Angstel. Deze ecologische verbinding is belangrijk omdat de oevers van de verbinding tussen Gein en Angstel in het dorp geheel uit steen bestaan en een grote barrière vormen voor fauna en flora. Er zijn drie zogeheten duikers geplaatst (zowel natte als droge).

- De Hugo de Vriestuin is een klein dorpspark met eeuwenoude bomen en een vijver.

Terug naar boven

Eten en drinken

Meer lokaal voedsel dankzij zuivelbroedplaats in Abcoude
"De familie Hak boert al sinds 1898 op boerderij Anna’s Hoeve. Het melkveebedrijf maakt op het eigen erf onder meer boerenyoghurt en kaas. Die producten worden direct verkocht in hun Streekwinkel of gaan naar winkels in de buurt. Vandaag de dag staan Henno en Femke Hak aan het roer van het familiebedrijf. Ze willen voor hun producten een zo kort mogelijk route van boer naar consument. De provincie Utrecht ondersteunt dat doel. Om nog beter in te spelen op die wens, is in 2020 met financiële hulp van de provincie het project 'Anna’s ZuivelLokaal' gestart. Een directere lijn van boer tot consument of van boer naar winkel levert eerlijkere prijzen op voor de voedselproducent en betekent ook minder transportkilometers. In 2020 ondertekende gedeputeerde Hanke Bruins Slot een deal samen met minister Schouten, waarin wordt afgesproken dat de provincie Utrecht zich zal inzetten voor meer lokaal geproduceerd voedsel in het eigen bedrijfsrestaurant en bij catering van provinciale bijeenkomsten.

“In de provincie Utrecht liggen het stedelijk gebied en landelijk gebied nooit ver uit elkaar. We hebben daarom een goede uitgangssituatie om de voedselketen te verkorten en een directere relatie tussen agrariërs en consumenten te stimuleren. Dat is belangrijk, want het versterkt de regionale voedselproductie en dat is goed voor de toekomst van boeren in onze provincie”, aldus Bruins Slot. Het zuivelproject van de familie Hak speelt in op de wens om lokaal te produceren. Femke legt uit wat ze precies doen: “We werden steeds vaker benaderd door mensen met nieuwe zuivelinitiatieven. Eigenlijk was er geen experimenteerruimte beschikbaar in de regio om deze vernieuwende producten te testen. Zo kwamen wij op het idee voor het project Anna’s ZuivelLokaal Abcoude. We hebben een soort broedplaats voor het verwerken van zuivel geopend. Een plek waar lokale zuivelinitiatieven een kans krijgen.”

Samenwerking. Het maken van erkende zuivel vraagt om een keurmerk, waarvoor allerlei eisen gesteld worden. Het is de familie Hak dankzij subsidie van de provincie gelukt om een ruimte te bouwen die voldoet aan alle voorwaarden. ”We kunnen nu allerlei producenten helpen met hun ideeën voor lokale, kwalitatief hoogwaardige en duurzame zuivelproducten. In ons zuivelLokaal verfijnen we een product en maken het gereed voor de markt. Een goede samenwerking tussen onder andere veehouders en zuivelverwerkers is van groot belang in dit project. Door met meerdere ondernemers samen te werken, breng je kennis en inspiratie bij elkaar. Dat is de sleutel tot succes voor de ontwikkeling van mooie producten”, aldus boerin Femke. Boost van de provincie. De provincie Utrecht heeft subsidie aan dit project verleend vanuit een Europees subsidieprogramma genaamd ‘LEADER’. Een schot in de roos voor de familie Hak, zo blijkt: “De provincie heeft ons de mogelijkheid geboden om Anna's ZuivelLokaal Abcoude realiseren. Door deze boost hebben we de durf gehad het aan te gaan. Die financiële steun is van groot belang, maar ook het vertrouwen en geloof in het project geeft positieve energie. Dat mentale aspect speelt mee in de durf zo’n groot project aan te kunnen.”

Het doel van het project in Abcoude is om meer lokaal voedsel te produceren en te distribueren. “Met ons initiatief ontstaan er nieuwe streekproducten met een korte keten, waarin boer en inwoner in directe lijn met elkaar staan. We dragen met ons project bij aan de ontwikkeling van meer zuivelproducten met een aanwijsbare oorsprong. Daarnaast behouden we een schat aan smaak, door onbewerkt, ambachtelijk en gezond voedsel aan te bieden”. Femke spreekt enthousiast over haar vak en heeft voor ogen wat er nodig is voor een vitale toekomst van de sector. “Het is ontzettend belangrijk dat de provincie onderstreept welke belangrijke functie de landbouw heeft. Boeren zijn naast voedselproducenten, ook de stoffeerders van het landschap. Als we oude familiebedrijven weten te behouden en hen een goede prijs voor hun producten geven, zal het landschap divers blijven. Dan zal er ruimte en tijd zijn voor agrarisch natuurbeheer en het realiseren van gezond bodemleven”, aldus melkveehouder en voedselproducent Femke. Provinciale voedselagenda. De provincie Utrecht ontwikkelt anno 2020 een eigen Voedselagenda. Daarin komen plannen voor het verder stimuleren van gezond en lokaal voedselaanbod, het verbinden van stad en platteland en het faciliteren van kennisdeling." (bron: Provincie Utrecht, oktober 2020)

Terug naar boven

Beeld

- Oude foto's, ansichtkaarten e.d. van Abcoude op Facebook.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Promotionele site van en over Abcoude, met tips voor o.a. wandelen, fietsen, varen, activiteitenagenda, winkelen, uitgaan.

- Nieuws: - Nieuws uit Abcoude en Baambrugge op Facebook. - Nog een lokale nieuwspagina op Facebook.

- Lokale links: - Abcoude linkspagina.

- Lezen: - "De Bibliotheek in Abcoude heeft de volgende faciliteiten: Inleverbrievenbus; Internet-pc; WiFi; Print- en/of kopieerfaciliteiten; (individuele) werk-/studieplekken; Leestafel; (oefen)computers; Internettoegang. Buiten openingstijden kun je 24 uur per dag, 7 dagen per week via de website materialen verlengen en reserveren en online inschrijven."

- Muziek: - Bij Blokfluitstudio Abcoude kun je terecht voor blokfluitlessen voor kinderen vanaf 6 jaar en volwassenen. Privé- en groepslessen tot drie leerlingen, ensemblelessen. De blokfluitlessen vormen een volledige en fundamentele muzikale opleiding. De leerlingen leren spelenderwijs met het instrument omgaan, noten lezen, maat- en ritmebeheersing, improviseren, samenspelen én optreden.

- Sport: - Tennisvereniging Abcouder LTC (Lawn Tennis Club).

- Voetbalvereniging FC Abcoude.

- De Hockeyvereniging is opgericht in 1975.

- Veiligheid: - Wijkagenten Abcoude - Baambrugge.

- Brandweer Abcoude doet oefeningen en rukt uit in dit dorp, buurdorp Baambrugge en stadsdeel Amsterdam Zuidoost.

- Bedrijfsleven/ondernemen: - "Ondernemersvereniging Abcoude-Baambrugge (OVAB) heeft ruim 100 ondernemers die actief lid zijn van de vereniging. Zij zijn onderdeel van een netwerk waarin onderling kennisdelen en samenwerken centraal staan. Het lidmaatschap van de OVAB moet voor iedere ondernemer in onze dorpen vanzelfsprekend en nuttig zijn. Om dat te bereiken hebben wij ons het volgende ten doel gesteld: We behartigen de belangen van de ondernemers in onze dorpen; We treden op als signalerings- en kennisoverdrachtspunt. Om te voldoen aan de behoefte van onze jonge ondernemers in de regio wordt binnenkort Jong OVAB in het leven geroepen; een groep, voor en door jonge professionals. Jong OVAB biedt inspiratie, kennis, een netwerk en business. Jong OVAB heeft een maximumleeftijd van 30 jaar."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Abcoude RK/algemeen.

Terug naar boven

Trivia

- Abcoude is de enige Nederlandse plaats in het postcodeboek die met de letters abc begint. Verder is er wat dit betreft nog de buurtschap Abcoven (die niet in het postcodeboek staat).

Reactie toevoegen